Mavzu: turkmaniston mamlakatining tabiiy va mexanik xarakati va aholining tuzilishi

MAVZU:

TURKMANISTON MAMLAKATINING TABIIY VA MEXANIK XARAKATI VA AHOLINING TUZILISHI.

Bajardi; Abdullayev Oybek

REJA;

• TURKMANISTON AHOLI TUZILISHI.
• MAMLAKATNING TABIIY TUZILISHI.
• MAMLAKATNING DUNYODA TUTGAN O’RNI.
• MAMLAKATNING 1991 YIL IQTISODIY O’SISHGA

NISBATAN 2021 YILDA IQTISODIY O’SISH QANDAY.

Tayanch so’z va iboralar.

YaIM, Dunyoda tutgan o’rni, Aholisi, gaz zahirasi, Tashqi qarzi

Iqtisodiy o’sish, Qo’shni davlatlarga nisbatan tutgan o’rni. Axalteki otlari. Turkman boribosarlari.

UMUMIY MALUMOTLAR.

• Mustaqillik kuni- 27 oktyabr 1991 y
• Davlat tili –turkman tili
• Boshqarish shakli –unitar, presidentlik respublika
• YaIM-40.2 mlrd AQSH dollari, aholi jon boshiga -9700 AQSH dollari.
• Milliy valyutasi-Manat 1-noyabr 1993 y

Tabiiy resuslar orasida eng ahamyatlisi neft va gaz boyliklaridir. Ularning zahiralariga kora TURKMANISTON MDH dagina emas ,balki jahonda ( ayniqsa tabiiy gaz boyicha ) eng yirik davlatlar qatoridan o’rin oladi. E’lon qilingan ma’lumotlarga kora uning neft zaxiralari 12 mlrd t va gaz zaxiralari esa 21 trln m3 ni tashkil qiladi .

Tabiiy resuslari.
Manba.https://www.worldometers.
Manba; https://davr24.uz

Markaziy Osyo davlarining aholi soni

Olimlarning fikriga kora O’rta Osiyo mintaqasida va umuman barcha MDH davlatlari orasida YaIM o'sish sur’atlari boyicha 2014-2015 –yillarda O’zbekiston va Turkmaniston yetakchilar qatorida boldi. O'zbekistonda 2014- yilda YaIMning o’sishi 7,1 foizni, 2015-yilda esa 7,4 foizni tashkil etgan. Turkmaniston infratuzilmasini jadal rivojlantirganligi va energoresuslarini qazib olish hajmini ko’paytirgani sababli MDH davlatlari orasida YaIM o'sishi bo’yicha birinchi orinda turadi.

2014-2015-yillarda Turkmanistonda YaIM o’sishi 9,5foizni tashkil etgan.

• 2014-2015-yillarda Turkmanistonda YaIM o’sishi 9,5foizni tashkil etgan.
• Qozogistonda YaIM o’sishi 2014-2015 yillarda 6 foizni
• Qirg’izistonda YaIM o’sishi 7 va 6,5 foizni
• Tojikistonda YaIM o’sishi 6,5 foizni tashkil etgan.

Turkmenistan davlatining tashqi qarzlari.

2018 yilDa Osiyo taraqiyot banki (OTB) Turkmanistonga ichki elektr tarmogini rivojlantirish uchun 500 mln dollor ajratdi. Trnspor sohasini rivojlantirish va modernizatsya qilish uchun 1 mlrd dollor jalb qilingan yani (Qozogiston Turkmaniston va Eron ) temir yollari bir –biriga qoshilishi uchun ajratilgan .Shu bilan birga ,transport va aloqa ehtiyojlari uchun ajratilgan jami mablaglarning atiga 67,8 foizi ishlatilgan qolganlari esa qarzlarni tolash uchun sarifflangan .