Mavzu: Turistlar xavfsizligini ta’minlashning xususiyatlari. Reja

Shaxsiy xavfsizlik va xavfsizlik buyumlari
Turistlarga o‘g‘rilarning tajovuz qilish hollari tez-tez uchrab turadi. Ular firibgar-
larning, ko‘cha va cho‘ntak o ‘g‘rilarining diqqat markazida bo’lishadi. Shuning-
dek, turistlar terroristlar uchun qulay hujum qilish obyektlari hisoblanadilar.
Rio-de-Janeyro (Braziliya)da politsiya vakillari turistlarga ularning vazifalari
ro‘yxatini taqdim etadi. Bu ro‘yxatda: turistlarga yolg‘iz sayr etish, qo‘riqlanayot-
gan plyaj va hududlardan ikki kvartal uzoqqa ketish, taqinchoqlar taqish (uzuklar,
ziraklar, zanjirlar), ko‘p pul olib yurish, pulni mehmonxona xonasida qoldirish,
sumkalarni yerga qo‘yish, fotoapparat va videokameralarni stolga qo‘yish tavsiya
etilmaydi.
1998-yili rus turistlaridan eng zamonaviy shovqinli plyajda o‘g‘rilar 400
AQSH dollarini olib qo‘yishgan. Boshqa bir holatni oladigan bo‘lsak, mehmon-
xonaga kirayotgan turistning qo'lidan videokamerasini bir o‘g‘ri olib qo‘yadi, turist
qarshilik ko‘rsatganida, uni pistolotda otib qo‘yadi va ko‘zdan g‘oyib bo’ladi.
Ispaniyada turistlar mavsumi kelganda, o‘g‘rilar turistlami talashadi. Turistlar
O’rta Yer dengizi atrofida joylashgan kurortlaiga borishganda, ular kredit karta
yoki yo‘l chiptalaridan foydalanishmaydi, balki o‘zlari bilan katta miqdorda naqd
pul olib borishadi. Shuning uchun ham bu yerda mehmonxonalami tunash keng
yoyilgan. Rossiyada ham bunday ishlar bo’lib turadi. Hatto shaharlarning
markazlarida ham turistlar to‘la xavfsizlikda bo‘lmaydi.
Butunjahon yo‘l ko‘rsatgichi (WORD TRAVEL GUIDE 96-97 COLUMBUS

PRESS LONDON nashriyoti)da quyidagicha yozilgan: Moskva va Sankt-

Peterburgning markaziy ko‘chalarida yosh o‘smirlar guruhi turistlaming pulini va
fotoapparitini olib qo‘yishadi, poyezdlarda yukni o‘rindiq tagiga yashirish tavsiya
etiladi, aks holda ular yuklarini o‘g‘irlatib qo‘yishlari mumkin. 1998-yil Sankt-
Peterburg — Tallin yo‘nalishidagi poyezdda kechqurun yopilgan kupeda yuqori
sifatli fmcha diplomat o‘g‘irlanadi. Chexiya rus turistlarining talanishi haqida
ommaviy axborot vositasidan foydalanadi. Terroristlar o‘z!arining harakatlari
uchun turistlar guruhini, alohida turistlami va transport vositalari (samolyot,
avtobus)ni tanlashadi. Rossiyada 1996-yili koreys turistlaridan iborat avtobus
Moskva Kreml devori yonida terroristlar tomonidan qo’lga olinadi va butun dunyo
9 soat davomida garovga olinganlarni qutqarish uchun qilingan mardlarcha hara-
katlar haqida reportajlami televizorda kuzatishgan. Yaxshiyamki, hamma garovga
olinganlar qutqariladi. Har bir turistga qo‘riqchi yollab bo’lmaydi, lekin xavf
haqida ogohlantirish, jamoat joylarida o ‘zini tutish qoidalari, transport vositalarida
pasport, pullar va qimmatli narsalarni saqlash qoidalari, xatar yuz bergan hollarda
qilinadigan sug‘urta xizmatlarining mavjudligi ko‘pgina ko‘ngilbuzarliklarning
oldini oladi.