|
Mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdori - oyiga: 920 000 so'm (822 000 so'm edi); (aslida, bu Birlashgan Tariflar jadvalining birinchi razryadi bo'yicha oylik tarif stavkasining pul ko'rinishidagi ifodasi, eng kam ish haqining 1 stavkasi koeffitsienti bilan), 2019 yil 1 sentyabrgacha - EKIH (223,000 so'm)
2022 yil 29 apreldaO'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev (2022 yil 29 apreldagi PQ-128-son) qarorni imzoladi. Unga muvofiq 2022-yilning 1-maydan boshlab pensiyalar, nogironlik va nafaqalar miqdori 1,12 barobarga oshirilsindi
pensiyani hisoblashning bazaviy miqdori (PBM)- oyiga: 324 000 so'm (289 000 so'm edi)
yoshga doir eng kam pensiya miqdori -oyiga: 633 000 so'm (565 000 so'm edi)
nogironlik pensiyalari, ish staji to'liq bo'lmagan chog'dagi nogironlik pensiyasining eng kam miqdori - oyiga: 698 000 so'm (622 000 so'm edi)
zarur ish tajribasiga ega bo'lmagan keksalar va nogiron fuqarolar uchun imtiyozlar - oyiga: 500 000 so'm (440 000 so'm edi)
Bazaviy hisoblash miqdori (BHM) 1 iyundan- 300 000 so'm (270 000 so'm edi) (u soliq to'lovlari, yig'imlar, jarimalar, davlat bojlari, ko'rsatilayotgan davlat xizmatlari uchun to'lovlar va tadbirkorlik faoliyatining muayyan turi uchun patent (litsenziya) miqdorini aniqlashda va qonun hujjatlarida belgilangan boshqa to'lovlarda ishlatiladi) hujjatda qayd etilgan.
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi
•O'zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo'mitasi ma'lumotlariga ko'ra, O'zbekistonda o'rtacha nominal hisoblangan ish haqi (jumladan, ish haqiga ustama, mukofot, rag'batlantiruvchi xarakterdagi to'lovlar, kompensatsiya to'lovlari va ishlanmagan vaqt uchun to'lovlar, shuningdek, jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i, ijtimoiy sug'urta uchun ajratmalar va kasaba uyushmasi fondiga)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2022 yanvar-mart holatiga ko'ra- 3 426 800 so'm
(2021 yil 31 mart holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 300,59 AQSh dollari)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2021 yilda - 3 208 200 so'm
(2021 yil 31dekabr holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 296,02 AQSh dollari)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2020 yilda- 2 660 000 so'm
(2020 yil 31 dekabr holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 253,89 AQSh dollari)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2019 yilda - 2,320,000 so'm
(2019 yil 31 dekabr holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 244,02 AQSh dollari)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2018 yilda - 1 822 000 so'm
(2018 yil 31 dekabr holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 218,48 AQSh dollari)
O'zbekistonda o'rtacha ish haqi 2017 yilda - 1 457 800 so'm
(2017 yil 31 dekabr holatiga Markaziy bankning joriy kursi bo'yicha 179,53 AQSh dollari)
* O'rtacha nominal hisoblangan ish haqi-tashkilotlardan olingan ma'lumotlar, xodimlarning hisoblangan ish haqi fondini xodimlarning o'rtacha soniga va hisobot davridagi oylar soniga bo'lish asosida hisoblab chiqiladi.
O'rtacha oylik nominal hisoblangan ish haqiga ish haqi qo'shimchalari, ish haqi, rag'batlantirish to'lovlari, kompensatsiya to'lovlari va ishlamagan vaqt uchun to'lovlar, shuningdek jismoniy shaxslardan va kasaba uyushmasidan ushlab qolingan daromad solig'i kiradi.
Oʻzbekiston kasaba uyushmalari Federatsiyasi faoliyatining 2016 - 2020 yillarga moʻljallangan strategik yoʻnalishlariga binoan Federatsiya va unga a’zo tashkilotlar bir qator vazifalarni amalga oshiradilar.
Xalqaro mehnat standartlarini keng joriy qilgan holda:
mehnat munosabatlari sohasini yanada erkinlashtirishga, majburiy va bolalar mehnatiga yoʻl qoʻyilmasligiga, qishloq хoʻjaligida mavsumiy хodimlar erkin yollanishiga erishish;
ish beruvchilar tomonidan хodimlarning ish vaqti me’yorlariga va ta’tilga chiqish huquqlariga qat’iy rioya etilishini ta’minlash, bunda kasanachilarga, mavsumiy хodimlarga, kichik biznes sub’yektlari хodimlariga, ma’muriy boshqaruv funksiyalariga ega хodimlarga alohida e’tibor qaratish;
eng kam ish haqi miqdorini belgilash boʻyicha uch tomonlama maslahatlashuvlar oʻtkazish meхanizmini yaratish;
mehnat sohasida kamsitmaslik, teng huquqlar va teng imkoniyatlar, teng ahamiyatli mehnat uchun teng haq toʻlash prinsiplariga qat’iy amal qilinishiga erishishni oʻz oldilariga vazifa qilib qoʻyadilar.
Ishonchimiz komilki, basharti ish beruvchi va ushbu sohada faoliyat olib boradigan mutaхassis (buхgalteriya hisob-kitob boʻlimlarining хodimlari) kasaba faollari keltirgan izohlarni oʻrganishsa hamda talab etishsa, ijobiy natija aniq boʻladi: mehnat nizolari ancha kamayadi va mehnatkashlarning ijtimoiy-iqtisodiy manfaatlari tegishli tarzda ragʻbatlantiriladi.
Barcha toifadagi xodimlar uchun ish haqini hisoblash ish haqining turli shakllari va tizimlari bilan tartibga solinadi. Ish haqining shakllari va tizimlari mehnatning miqdori va sifati, ya’ni mehnat oʻlchovi va uning toʻlovi oʻrtasidagi bogʻliqlikni oʻrnatish usulidir.
Ish haqi tashkil etishning tarif modeli quyidagilarga asoslangan:
a) mehnatni texnik normalash. Bu muayyan ishni bajarishga (xizmat koʻrsatish) mehnat sarfini obyektiv baholash uchun texnik jihatdan asoslangan mehnat (vaqt, ishlab chiqarish, xizmat koʻrsatish, xodimlar soni) normalari oʻrnatish jarayoni boʻlib, ish haqini hisoblab chiqishda qoʻllaniladi;
b) tarif tizimi. Bu turli toifadagi xodimlar tomonidan bajarilgan ish (koʻrsatilgan xizmat)da obyektiv mavjud boʻlgan farqlarni miqdor jihatidan belgilash uchun qoʻllaniladigan normativlar jamlanmasidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
