Mavzu: Tuproq kislotaliligi va ishqoriyligi. Tuproq buferligi va uning ahamiyati

Hosil bo‘lgan sirka kislotasini titrlash usuli bilan aniqlash mumkin bo‘lib, uning miqdori tuproqdagi gidrolitik kislotalikni belgilaydi. Agar TSK tarkibida AI bo‘lsa, u holda hosil bo‘lgan (CН3COO)3AI tuzi tezda AI(OН)3 va CH3COOН ga parchalanadi, ya’ni gidrolizlanadi. Bizning fikrimizga ko‘ra, ana shu holat gidrolitik kislotalik bo‘ladi. reaksiyasi natijasidagi kislotalik esa almashinuvchi kislotalik hisoblanishi mumkin.

• Hosil bo‘lgan sirka kislotasini titrlash usuli bilan aniqlash mumkin bo‘lib, uning miqdori tuproqdagi gidrolitik kislotalikni belgilaydi. Agar TSK tarkibida AI bo‘lsa, u holda hosil bo‘lgan (CН3COO)3AI tuzi tezda AI(OН)3 va CH3COOН ga parchalanadi, ya’ni gidrolizlanadi. Bizning fikrimizga ko‘ra, ana shu holat gidrolitik kislotalik bo‘ladi. reaksiyasi natijasidagi kislotalik esa almashinuvchi kislotalik hisoblanishi mumkin.

hosil bo‘ladi. CH3COOH-gidrolitik kislotalikni ko‘rsatadi. Bunday deyilishiga sabab, hosil bo‘lgan (CH3COO)3Al suv ta’sirida gidrolizga uchraydi. Demak, hosil bo‘lgan kislota gidroliz natijasidir. Almashinuvchi kislotalikda ko‘rsatilgan dagi kislotalik ham almashinuvchi kislotalik deb to‘g‘ri tushuntirilmagan bo‘lsa kerak, sabab gidroliz natijasida HCl hosil bo‘ladi. Shunday ekan, gidrolitik kislotalik degan fikr haqiqatga yaqinroq.

• hosil bo‘ladi. CH3COOH-gidrolitik kislotalikni ko‘rsatadi. Bunday deyilishiga sabab, hosil bo‘lgan (CH3COO)3Al suv ta’sirida gidrolizga uchraydi. Demak, hosil bo‘lgan kislota gidroliz natijasidir. Almashinuvchi kislotalikda ko‘rsatilgan dagi kislotalik ham almashinuvchi kislotalik deb to‘g‘ri tushuntirilmagan bo‘lsa kerak, sabab gidroliz natijasida HCl hosil bo‘ladi. Shunday ekan, gidrolitik kislotalik degan fikr haqiqatga yaqinroq.

Tuproqlar	Kislotalarga qarshi buferlik	^ Ishqorlarga qarshi buferlik
Podzol, qizil Kuchsiz podzollashgan Qora tuproq, o‘rmon-qo‘ng‘ir Kashtan Sho‘rtoblangan Qumlar	1-2 2-3 5-8 8-10 10 1	10 5-8 2-3 2 1 1