Мавзу: Тугунакмевали экинларнинг аҳамияти. Картошка биологияси ва



Download 6,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/9
Sana04.02.2023
Hajmi6,9 Mb.
#907874
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
9 - мавзу туганакмевалар

Систематикаси, морфологияси
 
 
Картошка 
- Solanum tuвerosum L – Solanacea - 
итузумдошлар оиласига мансуб кўп йиллик 
ўтсимон ўсимлик, дехқончиликда бир йиллик экин 
сифатида етиштирилади.
Илдизи.
Туганак мевасидан етиштирилганда 
попуксимон илдиз ривожланади. Уруғ экиб 
картошка етиштирилганда ўқ илдиз ривожланади, 
бу илдиз сершохли бўлади. Картошка тупидаги ҳар 
поя ўз илдизига эга бўлади, шунинг учун бир туп 
картошканинг 
илдизи 

бу 
илдиз 
тизим 
мажмуасидир. Илдиз бошланғич (кўзчалардан 
ривожланадиган) 
ер 
ости 
поясидан 
ривожланадиган 
иккиламчи 
илдизлардан 
иборатдир, 
умуман 
картошканинг 
илдизи 
тупроқнинг 70 см гача ўсиб боради, ѐн томонга 50 
см гача тарқалади



Пояси -
ўтсимон, тик ўсади, 
гоҳо ѐн томонга эгилади, уч-
тўрт 
қиррали, 
пастки 
қисмининг 
ичи 
ковак, 
баландлиги 0,3-1,5м, ранги 
яшил, баъзан қизил, оч қизил 
жигар ранг, ҳар ҳил тукланган 
бўлади. 
Поя 
сершохли 
бўлади, шохланиш даражаси 
навнинг хусусиятига боғлик 
бўлади. 


Картошканинг ер ости қисмида оқ 
рангли поялар столонлар бўлади. Бу поялар 
шакли ўзгарган барглар қўлтиғида ҳосил 
бўлади, ер тагида деярли горизонтал 
йўналишда 
ўсади 
ва 
шохланади 
столонларда илдизчалар ҳосил бўлади, 
шунинг учун улар мустақил илдизга эга 
бўлиши мумкин. Столонлар экилган нав 
хусусиятига 
мос 
узунликка 
етганда 
ўсишдан тўхтайди ва учи йўғонлашиб 
туганакмевага 
айланади. 
Туганаклар 
ўсимликлар учун озиқа моддалар, асосан, 
крахмал сақланадиган жойдир. Ҳар бир 
пояда бўйи 15- 20 см.га етадиган 4 -6 та 
столон 
ҳосил 
бўлади. 
Баъзан 
столонларнинг узунлиги 30 -40 см га етади. 


Туганак мева ѐки уруғ ўса бошлаганда оддий 
барг ҳосил бўлади, кейинроқ пайдо 
бўладиган барглари мураккаб тоқ-патсимон, 
3 -7 та баргчадан ва улар орасида
жойлашган 
ҳар 
хил 
катталикдаги 
баргчалардан иборат. Баргнинг учида 
катталиги ва шакли ҳар хил бўладиган тоқ 
барги бўлади. 
Гули-икки
 
жинсли бўлиб, косача, гултожи, 
бешта чангчиси бўлади. Гуллар жингалак 
шаклдаги гултўпламга тўпланган. Бир 
гултўпламда 3-15 та гул бўлади. Гулнинг 
ранги оқ, кўк, бинафша ва ҳар хил бўлади. 
Айрим навларда шонаси тўкилиб гул ҳосил 
бўлмайди. Картошка ўзидан чангланади, 
аммо ҳаво иссиқ ва қуруқ бўлганда мева 
ҳосил қилмайди.


Уруғи- 
майда, 
ясси, 
сарғиш-пушти, 
1000 
тасининг вазни 0,5 -1 г. 
бўлади. Кўпчилик навлар 
гулласа ҳам мева ҳосил 
қилмайди. 
Мева
- шарсимон ѐки 
понасимон, 
сариқ-
яшил рангли, икки 
уяли, кўп уруғли 
бўлади.


Катошка вегетатив туганаги, ўсимталари ва қаламчаларидан 
кўпаяди. Бундан ташқари, картошка уруғидан ҳам кўпаяди. 

Download 6,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish