Mаvzu: Trаnskripsiya va transliteratsiya Reja

Tayanch tushunchalar:
Dialektolog [диалектолог, dialectologist] – shevashunos, shevani o‘rganuvchi shaxs.
Diakritik belgi [диакритические знаки, diacritic mark] – harflarga qo‘shimcha ravishda qo‘yiladigan belgilar, ishoralar.
Fonematik transkripsiya [фонематическая транскрипция, phonemic transcription] – tildagi fonemalar talaffuzini belgilab beruvchi yozuv tizimi.
Fonetik transkripsiya [фонетическая транскрипция, phonetic transcription] – konkret nutq tovushlarini ifodalaydigan harflar, ishoralar tizimi.
Indifferent [индифферент, indifferent] – oraliq tovush.
Palatalizatsiya [палатализация, palatalization] – undoshlarning yumshoqlashishi.
Transliteratsiya [транслитерация, transliteration] – matnni bir yozuv tizimidan ikkinchisiga o‘girish, masalan, kirildan lotinga.
Transkripsion belgi [транскрипционный знак, transcriptional mark] – har bir nutq tovushi uchun qo‘llaniladigan harf yoki ishora.
Velarizatsiya [веляризация, velarization] – undoshlarning qattiqlashishi.
Takrorlash uchun savollar:

1. 
   Transkripsiya deb nimaga ataladi?
   
2. 
   Transliteratsiya deb nimaga ataladi?
   
3. 
   Old qator unlilarini ifodalashda qaysi belgilar qo‘llanadi?
   
4. 
   Orqa qator unlilarini ifodalashda qaysi belgilardan
   foydalaniladi?
   

5. Diakritik belgilar deb nimaga aytiladi?

1^ Adabiy til, yangi va an’anadagi transkripsiyada yozilgan so‘zlar orasiga ~ moslik belgisi qo‘yib boriladi.