Mavzu: tizimli plataning vazifasi va ishlash tamoyili

2. Tizimli plataga o’rnatilgan asosiy elementlar va ularni sozlash.

Tizimli platani ishlab chiqarishda hisobga olinadigan bir nechta standartlar mavjuddir. Bu standartlar (form factor) plataning fizik ko‘rsatkichlarini va plata o‘rnatilishi kerak bo‘lgan g‘ilofning turini belgilaydi. Quyida tizimli plataning nisbatan keng tarqalgan standartlari keltirilgan. Eskirgan standartlar quyidagilar:

– Baby-AT;

– AT to‘liq o‘lchamli platasi;

– LPX; – WTX (hozirgi vaqtda ishlab chiqarilmaydi);

– ITX (flex-ATX ning turlaridan biri, ishlab chiqarilmagan).

– Zamonaviy standartlar quyidagilar:

– ATX; – Micro-ATX;

– Flex-ATX;

– Mini-ITX (flex-ATX ning turlaridan biri);

– NLX. Hozirgi vaqtda ko‘pchilik yangi tizimlar uchun tizimli platalarning keng tarqalgan standartlaridan biri ATX dir.

ATX tuzilishi Baby-AT va LPX standartlarining takomillashuviga olib keldi.

Kiritish-chiqarish razyomlarining joylashtirilgan ikki qavatli panelining mavjudligi. Tizim platasining orqa tarafida kengligi 6,25 va balandligi 1,75 dyuym bo‘lgan kiritish-chiqarish razyomi joylashgan soha mavjuddir. Bu soha tashqi razyomlarni bevosita plataning o‘zida joylashtirish imkonini beradi va ichki razyomlar bilan g‘ilofning orqa panelini bog‘lab turuvchi kabellarga bo‘lgan zaruratdan holi qiladi.