Mavzu: til tizimida so’zlarni turkumlarga ajratish

YAKKA JAVOB	TO’G’RI JAVOB
SIZNING MUNOSABATINGIZ
1	Qaysi so‘z turkumiga oid so‘zlar narsa-hodisalar, belgi hususiyatlar, harakat-holatlarini atash ma’nosiga ega bo‘ladi?			Ot, sifat, fe’l 2. Ot, sifat, fe’l, ravish* 3. Faqat mustaqil so‘zlar 4. Ot, sifat, son, fe’l, ravish
2	Qadimda qaysi xalqlar so‘zlarni otlar, fe’llar, yordamchilarga ajratib, tilshunoslikni fan sifatida shakllantirgan?			Hindlar* 2. Rusla 3. Arablar 4.Yunonlar
3	Qaysi qatorda faqat birlikda qo‘llanilgan otlar berilgan?			Ko‘z, qosh, bosh 2. uyqu, soat, kongil 3. un, yog‘, suv* 4. to‘g‘ri javob yo‘q
4	Sifat so‘z turkumiga oid so‘zlar asosida paydo bo‘lgan atoqli otlar qatorini toping.			1. Toshkent, Samarqand, Farg‘ona 2.Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon 3.Ra’no, Muhabbat, Mamalakat 4.Turg‘un, Ozoda, Muqaddas*

XULOSA

• Yuqoridagilardan ko‘rinib turibdiki. Umuman turkiy tillar bo‘yicha olib borilgan tadqiqotlarning ko‘rsatishicha, so‘z turkumlari va yordamchi so‘z turkumlari tarkibi haqida ko‘plab fikrlar mavjud. An’anaga ko‘ra, buning uchun leksik-semantik, morfologik va sintaktik mezonlar qo‘llanilmoqda. Qanday tasnif etilishidan qat’iy nazar tasnif paytida ulardan faqat bittasi qo‘llaniladi. Ba’zi olimlar, har bir so‘z turkumi klassifikasion belgisini differensial holda tadqiq etishadi. Bir xillari asosiy sifatida e’tiborga olishsa, boshqalari qo‘shimcha, yordamchi sifatida tadqiq etishadi. Misol uchun turkiy tilshunoslikda, shu jumladan o‘zbek tilshunosligida ham, asosiy e’tibor semantik mezonga qaratilib, qolganlariga ikkilamchi o‘rin ajratilgan