Mavzu: telekommunikatsion tarmoqlarda ishlash

 
 12
 
 
 
chop etish kurilmasi, modem, skaner va boshka kurilmalardan birgalikda 
foydalanish imkoniyatiga ega bulishadi. Lokal tarmoklar kompyuterlararo 
axborotni uzatish tezligi bilan xarakterlanadi, ya’ni uning tezligi sekundiga 10 
Mbitdan 100 Mbitgacha buladi. 
Mintakaviy tarmok
- biror bir tuman, viloyat yoki respublika mikyosidagi 
kompyuterlarni uzida mujassamlashtirgan tarmok. Bunday tarmokda bir nechta 
markazlashgan (lokal tarmoklarni birlashtiruvchi) juda kuvvatli serverlar mavjud 
buladi va bunday serverlar urtasidagi axborot aloka kabeli, optik tolali yoki sun’iy 
yuldosh radioaloka kanallari yordamida uzatiladi. 
Global tarmok
- dunyoning ixtiyoriy davlatidagi kompyuterlarni uzida 
birlashtirish imkoniga ega bulgan tarmok. Bu tarmok 
internet
(
Internet
) deb xam 
yuritiladi. Global tarmoklarda axborotlarni uzatish tezligi 2400-57600 bitni tashkil 
etadi.
TARMOKLARNING TEXNIK VOSITALARI 
Kompyuter tarmoklari: 
server (xizmatchi kompyuter), konsentrator (HUB), 
axborot uzatish kabellari va modemdan tashkil topadi. 
Server
– tarmok ishini ta’minlovchi maxsus kompyuter. Server disklarida 
kompyuterlarni birgalikda ishlash imkonini beruvchi dasturlar, ma’lumotlar 
omborlari va boshkalar saklanadi.
Konsentrator 
(HUB) 
– tarmokda kompyuterlarni uzaro axborot 
almashinuvini ta’minlovchi maxsus kurilma. Ular 8, 12, 16 va 24 ta kompyuterni 
uzaro boglashi mumkin. 
Axborotni uzatish kabellari – tarmokda axborotni bir kompyuterdan 
boshkasiga uzatish uchun xizmat kiladi. 
Modem – axborotlarni kompyuterdan uzatish kabeliga utkazuvchi maxsus 
elektron kurilma.
Modemning vazifasi kompyuterda «0» va «1» kurinishida tasvirlangan 
ma’lumotni ikki asosiy chastotali telefon signallariga va aksincha, telefon signalini 
«0» va «1» yordamida kodlangan axborot kurinishiga utkazib berishdan iborat. 
Modemning asosiy xarakteristikasi ma’lumotlarni uzatish tezligidir (bod) 
INTERNET TARMOGI TUGRISIDA UMUMIY MA’LUMOTLAR 
Internet - bu bir-biri bilan yagona tilda mulokot kiluvchi, minglab lokal va 
mintakaviy kompyuter tarmoklarini birlashtiruvchi global tarmokdir. U xalkaro 
telefon tarmogiga uxshash bulishiga karamasdan bu tarmokka ³ech kim ega emas 
va uni xech kim tulaligicha boshkarmaydi.
Internet
– mukammal bilimlarni talab kiladigan, instrumental kunikmalarni 
talab kiladigan 
”Donishmandlik xazinasi”
dir. U global axborotlarning zaxirasi 
xam xisoblanadi. 
Internet nafakat tarmok, balki tarmoklarning tarmogi ³isoblanadi. U kup 
turdagi tarmoklarni birlashtirib, dunyodagi eng katta birlashgan kompyuterlar 
turini ³osil kiladi. 
Internet tarixi. 

---