Касбнй билим
Муомала маданияти
Ширинсуханлик
Адолагпарварлик, виждонли бўлиш
|
Нутқ маданияти
Тўғрилик, виждонлилик
|
’>Ь1иборлилик Топкирлик
|
Ходимларга нисбаган эьгибор Ташаббускорлик
|
Хозиржавоблик Камгарлик
|
Ишчанлик
Камчарлик
|
Мехнатсеварлик
Уз камчилигини аитлай билиш
Тартиблилик
Мустакил изланиш
|
Мсхнатссварлик
Ўз хато ва ка.мчиликлариии кўра билиш
Интизомлили к
Ижолкорлик
|
Буидаи шундай хулоса кслиб чиқадики, шахсий сифатлар шахснинг малакали касб эгаси сифатида шаклланишша замин яратиб бсради, яъни шахсий ва касбий сифатлар умумий характсрга эга.
Касбий камолот жараёни мутахассиснинг касбий ўзини ўзи бслгилашнинг манбаи хисобланади. Касб танлаш, касбий таълим ва тарбия касбга киришиш ва касбий махорат касбий камолот босқичлари хисобланади. Улар шахсий-касбий сифатларнинг шаклланиш ва камол топишини назарда тутади.
Шахсий хусусиятларга ва касбий фаолиятнинг мотивацион асосларига эса эркин мулоқот юрита олиш, ҳиссий барқарорлик, доминантликка интилиш, ижтимоий стуклик, ижтимоий дадиллик, ишонувчанлик, мустақиллик, ишонч, ўз-ўзини назорат қилиш, қўзғалувчанлик, асабий таранглик, муваффақиятга интилиш, ютуққа эҳтисж, ўз-ўзини бахолаш киради.
Касбий сифатларга - одамлар ишончини қозона билиш, сафарбарлик, ўз мсҳнатини хисобга олиш ва иқтисодий баҳолаш, кузатувчанлик, қатъиятлилик, чидам, уддабуронлик, турли хил ва мураккаб тсхникадан фойдалана билиш, узоқни кўра билишлик, тартиблилик, жамоада қулай шароитни яратиш, ташаббускорлик, амалий мсхнатга мойиллик киради.
Касбий-шахсий хусусиятларга, ишдаги мулоқотмандлик, ҳиссий барқарорлик, ижтимоий дадиллик, марҳаматлилик, кутилмаган ҳолатларга дуч кслинганда ўзини йўқотмаслик, ижтимоий стуклик, онглилик, ҳалоллик, умуминсоний қадриятларни тасдиклашга интилиш, оқилона ишонувчанлик, ўзини-ўзи назорат қилиш, қатъиятлилик, ташаббускорлик, сафарбарлик, кузатувчанлик, тартиблилик, амалий мсҳнатга мойиллик ва бошқалар киради.
Крсативлик (лот., инг. “срсатс ” - яратиш, “срсативс” яратувчи, ижодкор) - индивиднинг янги ғояларни ишлаб чиқаришга тайсрликни тавсифловчи хамда мустақил омил сифатида иқтидорлиликнинг таркибига кирувчи ижодий қобилияти.
Шахснинг крсативлиги унинг тафаккурида, мулоқотида, хис- туйғуларида, муайян фаолият гурларида намоён бўлади. Шунингдск, крсативлик иқтидорнинг мухим омили сифатида акс этади. Қолавсрса, крсативлик зсхни ўткирликни бслгилаб бсради. П.Торрснс фикрича, “Крсативлик” тушунчаси нсгизида қуйидаги сритилади:
муаммога ски илмий фаразларни илгари суриш;
фаразни тскшириш ва ўзгартириш;
- қарор натижаларини шакллантириш асосида муаммони аниқлаш.
Дунёнинг АҚШ, Буюк Британия, Франция, Гсрмания каби кўплаб мамлакатларида шахс крсативлигини тадқиқ қилишга оид тадқиқотлар жадал олиб борилмокда. Бу борадаги тадқиқотлар натижалари сифатида замонавий псдагоглар эьтиборини ўзига жалб қилаётган эмпирик натижалар, шунингдек, илмий фаразлар, концспцияларни қайд этиш мумкин. Кўпчилик концепцияларда иқтидорлилик ва унинг ривожлантирувчи асослари шахс крсативлиги тушунчаси билан ифодаланувчи ижодий имкониятлари ва қобилиятлари орқали тавсифланади. Крсативлик фикрлашда, мулоқотда, фаолиятнинг алохида турларида намоён бўлиши мумкин. У умумий холатда шахс ски унинг алохида қобилиятларини тавсифлаши мумкин.
“Крсативлик” тушунчасининг турли таърифлари мавжуд:
Шахсмммг атроф борликнм
яятнлагпгя кярятнлгэи тадкмкотлар
жараеммдя югага чикалшан
мхгамувчвм.тнк эхтмежм. теварак
агрофлим обьекг.гарнм имтм.тмш.
ўмартмрмииа керагм-иам фаолмят
жараёмкла амалга оша.тм
(В.НКоимкл).
IImcohhmht коиструктмв ва
ностанларт гафаккурв. хаттж-
харакатлари хэмда ўз тажрмбасияи
мохмятммм чукур антлашн ва
рявожламтмра оляш кобнлмятмдир
(Н.Ю.Хряшма).
Чегераламмагак вакт мобэммяда
фэолитгтлэ maxc томоиндэм кўплаб
орнтннал тоялармммг яратмлмшя.
алохмда олнмгам бмр муа.чмо
юисмдам омр меча хвд ечмммм юпа
О.1МШ кобилмя1м
(М.А.Хо.юдная/.
Do'stlaringiz bilan baham: |