Mavzu: Tayanch –xarakatlanish sistemasi

Bo’g’imning turlari va ulardagi harakatlar.

• Bo’g’imning turlari va ulardagi harakatlar.
• Bo’g’im yuzasining tuzilishiga qarab, bo’g’imlar sharsimon, ellipssimon, egarsimon, tsilindrsimon, g’altaksimon bo’ladi. Bo’g’imlar shakliga va funktsiyasiga ko’ra, 1, 2, 3 o’qli bo’lishi mumkin.
• Bir o’qli bo’g’imlarga tsilindrsimon, g’altaksimon bo’g’imlar kiradi. Tsilindrsimon bo’g’im bilak - tirsak suyaklarining ikki uchida bo’lib, unda ichkariga va tashqariga burish harakati bo’ladi. o’altaksimon bo’g’im falangalar orasida, Yel­ka - tirsak suyaklari orasida bo’lib, bu bug’imlarda bukish-yozish harakatlari bo’ladi.
• Ikki o’qli bo’g’imlarga ellipssimon (atlant - ensa, bilak, qo’l panjasi bo’g’imlari), egarsimon (qo’l panjasidagi bosh barmoqning kaft suyagi orasidagi) bo’g’imlar misol bo’la oladi. Atlant - ensa bo’g’imida frontal o’q, atrofida bu­kish-yozish, sagital o’q atrofida chapga yoki ungga og’ish harakatlari bo’­ladi. Bilak - qo’l panjasi bo’g’imida bukish-yozish va uzoqlashtirish – yaqinlashtirish, qo’l panjasidagi bosh barmoqni kaft suyagi orasida­gi bo’g’imdan uzoqlashtirish-yaqinlashtirish va qarama-qarshi qo’yish harakatlari bo’ladi.
• Uch o’qli bo’g’imlarga sharsimon, Yelka bo’g’imi, yong’oqsimon, tos-son bo’g’imi kiradi. Bu bo’g’imlarda frontal o’q atrofida bukish-yozish, sagital o’q atrofida uzoqlashtirish, vertikal o’q atro­fida ichkariga va tashqariga burish harakatlari bo’ladi. Bularning yig’indisidan aylanma harakat, masalan, Yelka bug’imidagi harakatlar hosil bo’ladi.

Adolf Faller ., Michael Schuenke -The Human Body - “An Introduction to Structure and Function” Thieme Stuttgart · New York http: //www.bestmedbook.com/2004 119-bet