Mavzu: Tayanch –xarakatlanish sistemasi

KALLA SUYAGI

KALLA SUYAGI

• K a l l a s u ya g i (cranium) 23 ta suyakning qo’shilishidan hosil bo’lgan. Bu suyaklar hayvonot olamining taraqqiyoti jarayonida rivojlanib boradi. Tog’ayli baliklarda kalla suyagining xammasi togaydan iborat. Suyak-togayli baliklarda esa kalla suyagi togay va suyakdan tashkil topgan. Suvda va kurukda yashovchilar kallasining kup kismi suyakdan tashkil topgan bulib, togay kisman saklanadi. Sudralib yuruvchilar kallasining suyagi yanada kup, togayi juda kam saklangan. Bularda qattiq tanglay, burun bilan og’iz bushligini ajratib turadigan to’sik hosil bo’ladi. Sut emizuvchi hayvonlar bilan odamning kalla suyagi, asosan suyakdan tashkil topgan bo’lib, faqat burun to’sig’i tog’aydan iborat. Odamda baliqlardagi 1-jabra yoyi qoldiqlaridan til osti suyagi, 2 — 3 jabra yoylaridan kalkonsimon togay, 4- jabra yoyidan uzuksimon togay xosil bulgan 5-jabra yoyi yukolib ketgan. Sut emizuvchi xayvonlar kalla suyagining yuz kismi katta, miya kismi kichikrok buladi. Odamda esa bosh miya yaxshi rivojlanganligi uchun kallaning miya kismi katta buladi: chunki evolyutsion tarakkiyot protsessida odamning bosh miyasi yaxshi rivojlangan. Kalla suyagi 2 ga: miya kutisi suyaklari va yuz suyaklariga bulinadi.