Mavzu: Tayanch –xarakatlanish sistemasi

Ba`zan, bola partada noto’g’ri o’tirishi, kasallanishi, shikastlanishi va mexnat darslarida gigiyena qoidalariga amal qilmasligi natijasida umurtqa pog’onasi yuqoridagi tabiiy egilishlardan tashqari, yon tomonga egilishi mumkin. Bu skolioz deb ataladi. Umurtqa pog’onasi organizmning o’q skeleti xisoblanadi. Bola qaddi-qomatining raso bo’lishida, umurtqa pog’onasining to’g’ri rivojlanishida gimnastika mashg’ulotlari, bolalarning partada to’g’ri o’tirishi, mexnat darslarida organizm xolatini (pozasini) o’zgartirib turishi muxim axamiyatga ega. Umurtqa pog’onasidagi alohida umurtqalarning tanasi umurtqalararo disk tog’aylari yordamida bir-biriga xarakatchan birikadi. Umurtqalararo tog’aylar egiluvchan bel qismida qalinroq bo’ladi. Umurtqalarning bo’g’im o’simtalari bir-biri bilan bo’g’im xosil qilib birikadi. Bolalarning umurtqa pog’onasi juda egiluvchan bo’ladi. Uning bel qismi boshqa qismlarga nisbatan harakatchan bo’lib, unda bukish-yozish, chapga, o’ngga og’ish va burilish harakatlari sodir bo’ladi, chunki bu qismda umurtqalararo disk qalin bo’lishi bilan birga atrofda suyak to’sik yo’q. Katta odamlarda dumgaza va dum suyaklari suyakli birikkan bo’ladi.