Mavzu: Tasavvuf ta`limotida Mansur Hallojning o`rni



Download 0,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/38
Sana23.01.2022
Hajmi0,9 Mb.
#405639
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38
Bog'liq
orta osiyoda tasavvuf tarixi va qalandarlik tariqati.

1.

 

Muhaqqiq  ulamolar  tasavvufni  “botiniy  fiqh”,  ya`ni  “ichki  fiqh” 

deydilar. 

Bunday  fiqh  ikki  qismga  :  zohiriy  –  “tashqi”  va  botiniy  –  “ichki”ga 

bo`linishi kelib chiqadi. 

Ulamolarimiz  shariat  ilmlarini  “zohiriy  fiqh”  deb  ataydilar  yoki  oddiygina 

“fiqh  ilmi”  deyish  bilan  kifoyalanadilar.  Binobarin,  zohiriy  fiqh  shar`iy 

amallarning tashqi tomoniga ahmiyat beradi. 




 

29 


Misol  uchun,  tahorat,  g`usl,  namoz,  ro`za,  zakot  va  haj  kabi  ibodatlarning 

zohiriy masalalarining oyat va hadislar hamda ijmo` va qiyos asosida zohiriy fiqh 

ilmi – shariat bayon qilib beradi. 

Huddi  o`sha  ibodatlarni  ado  etish  jarayonida  qalbni  qandoq  tutish 

kerakligini,  xushu`  va  xuzu`ni  qanday  ado  etish  lozim  ekanini  oyat  va  hadislar 

hamda ijmo` qiyos asosida botiniy fiqh ilmi - tariaqat bayon qilib beradi. 

Yana  ham  tushunarli  bo`lishi  uchun  misollar  keltiramiz.  Tahoratni  farz, 

sunnati  va  mustahlari  nimalar  ekanligini,  bu  ibodatni  ado  etish  chog`ida  turli 

a`zolarini  qandoq  tutish  va  yuvilishi  lozim  bo`lgan  a`zolarini  qancha  hamda 

qandoq yuvish kerakligini zohiriy fiqh ilmi – shariat bayon qilib beradi. 

Tahoratdan  ta`lim  berayotgan  faqih  olim:  qo`lni  yaxshilab  uch  marta 

yuviladi, panjalarni bir-birining orasiga kiritib tahlil qilish lozim, yuzni yuvganda 

undoq  qilish  kerak,  oyoqni  yuvganda  bundoq  qilish  kerak,  deb  tashqi  hukumni 

bayon qilib beradi. 

Tahoratdan  ta`lim  berayotgan  tasavvuf  olimi  esa,  bu  ibodatni  qilishni 

boshlaganda  va  uni ado  etish  jarayonida qalbni  qanday  tutishni  o`rgatadi. Har  bir 

a`zoni yuvganda qalbdan nimalar o`tishi kerkligini maydalab bayon qiladi. 

Namoz necha vaqt farz, vojib yoki sunnat?  Bomdodning necha rakati farzu, 

necha  rakati  sunnat?  Namozda  turganda,  ruku`  yoki  sajda  qilinganda  gavdani 

qandoq  tutmoq  lozim?  Qa`dada  o`tirganda  gavda,  qo`l  va  oyoqlar  qay  shaklda 

bo`lishi  kerak?  Va  shu  kabi  ko`plab  masalalarni  zohiriy  fiqh  ilmi  bayon  qilib 

beradi. 


Namozdagi ruhiy holatni, qalbni qanday tutishni xushu` va xuzu`ni – hamma 

–  hammasini botiniy fiqh ilmi bayon qiladi. 

               2. 


Download 0,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish