Mavzu: Ta’limning milliy modelining
shakllanishi, rivojlanishi va sohadagi
muammolar
Reja:
1. Mustaqillik yillarida ilm fanning rivojlanishi.
2. “Ta’lim to’g’risidag” gi va “Kadrlash tayyorlash
Milliy dasturi” ning qabul qilinishi.
3. Oliy ta’lim sohasida qabul qilingan qonunlar va
ularda belgilangan vazifalar.
4. Ta’lim sohasidagi muammolar.
O’zbekiston mustaqillikka erishgandan so’ng mamlakatda ilm-fanga alohida e’tibor
berildi. Xalq xo’jaligi va madaniy hayotning tobora ortib borayotgan talablaridan
ortda qolayotgan ilmiy tadqiqot institutlari tugatildi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992-yil 8-aprelidagi farmoni hamda uni
amalga oshirish yuzasidan O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Fanlar
rivojlanishini qo’llab-quvvatlash tadbirlari va innovatsiya faoliyati haqida” gi qarori
mamlakatda fanni rivojlantirishda katta ahamiyatga ega bo’ldi. Respublika
olimlarining xorijiy mamlakatlarga malaka oshirish uchun yuborishga alohida e’tibor
berildi. Ilmiy yechimlarni ichki va tashqi bozorda targ’ib etish va tarqatish
maqsadida Respublika ilmiy ishlanmalar innovatsiya – tijorat markazi tashkil etildi.
Mustaqil O’zbekistonning birinchi “Ta’lim to’g’risidagi”
qonuni 1992-yil 2-iyulida amalga joriy etilgan
Amaldagi ta’lim to’g’risidagi qonunga binoan
respublikamizda hech bir mamlakatda avval ishlab chiqilmagan
va amalga joriy etilmagan <
to’g’risida>> gi O’zbekiston Respublikasi qonunidir . Bu qonun
ham O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi IX-sessiyasida 1997-yil
29-avgust kuni qabul qilingandir
• Bitiruvchilarni oliy ta’lim bilan qamrov darajasi 50 %dan oshiriladi
• O’zMU va SamDU mamlakatimiz oliy ta’lim muassalari flagmaniga aylantiriladi
;
• Kamida 10 ta OTM ni xalqaro e’tirov etilgan tashkilotlar reytigining birinchi
1000taligiga , O’zMU va SamDU birinchi 500ta o’rindagi OTM ro’yxatiga
kiritiladi;
• OTM larda o’quv jarayoni bosqichma-bosqich kredit – modul tizimiga
o’tkaziladi ;
• Prezident unversiteti tashkil etiladi ;
• OTMlarda ta’lim ,fan, innovatsiya va ilmiy – tadqiqotlar natijalarini
tijoratlashtirish faoliyatning uzviy bog’liqligini nazarda tutuvchi “Unversitet
3.0” konsepsiyasi joriy etiladi;
• OTM ning investisiyaviy jozibadorligi oshiriladi ,xorijiy ta’lim va ilm-fan
texnalogiyalari jalb etiladi.
Ta’lim sohasidagi muammolar
• Birinchi muammo maktab muhiti
maktablarda ilmiy muhitning
yoqligi malakali kadrlar
yetishmovchiligi malakasiz
• kadrlarlarning ko’pligiga olib
keladi. Amaldagi ta’lim tizimida
o’qituvchining darsi qanchalik
sifatli ekanligini baxolashning
samarali mezonlari yaratilmagan.
Qanchalik xunuk eshitilmasin tan
olish ga majburmiz; dars ikkinchi
darajali narsaga aylanib qolgan
• Ikkinchi muammo. “eskini
yamaguncha esing ketadi” Oliy
o’quv yurti . Sessiya. Ustoz
talabaga ;
-
Qanday qilib senga “5” quyaman
? Oraliq nazorat imtihonida 3ta
savolga daftaringni yarmini
to’ldirib yozibsan xolos-ku
Binolar yangicha tizim eskicha .
Fikrlash XX asr o’rtalarida qanday
bo’lsa shunday . O’qituvchi kutadigan
yagona to’g’ri javob bor. O’shani
topgan talabaga “5” . Talabaning
shaxsiy fikri taqiqlanadi .
Davlat miqyosida nima qilish mumkin?
• Aholi , ayniqsa bolalar , o’smirlar va yoshlar orasida ilm-fanga
qiziqish uyg’otish
• O’qituvchilar obro’sini oshirish
• Ilm-fanga bag’ishlangan sifatli saytlar va kanallarni ko’paytirish
• O’quv dasturlarini batamom yangilash