Mavzu: tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi pedagogik fan sifatida

Bilimni tekshirish uchun savollar 
1. Ko’rgazmali uslubning mohiyati nimada?
2. Tabiatshunoslik darslarida qo’llaniladigan natural ko’rgazmali vositalarga 
nimalar kiradi? 
3. Ko’rgazmalilikni tasviriy vositalari haqida nimalami bilasiz? 
4. Sayohat ham ko’rgazmali usullarga kiradimi? 

---

5. Tabiatshunoslikni o’qitishda tabiiy jismlarning ahamiyati haqida nima deya 
olasiz? 
6. Tabiiy jismlar bilan ishlash metodikasining xususiyatlari nimada? 
7. Devoriy suratlar bilan ishlash metodikasining xususiyatlari-chi? 
8. Takrorlash suratlar bilan ishlashda qanday ahamiyatga ega? 
9. Bolalarning planni tushunish va undan foydalanishni o’iganishlari uchun 
qanday vazifalar bajariladi? 
10. Tabiatshunoslikni o’qitishda globusning ahamiyati qanday? 
11. Plan, xarita va globus bilan ishlash metodikasi nimalardan iborat? 
12. Ekran vositalariga nimalar kiradi? 
13. Ekran vositalari bilan ishlash metodikasi qanday xususiyatlarga 
 
13-MAVZU. TAJRIBA–TABIATSHUNOSLIKNI O’QITISHNING 
YETAKCHI USLUBI SIFATIDA, AMALIY USLUBLAR, ULARNING 
TURLARI. 
Reja: 
1.
 
Tajriba uslubi.
2.
 
Tajriba tabiatshunoslikni o 'qitishning amaliy metodidir.
3.
 
Amaliy uslublar.
4.
 
Tabiatshunoslikni o’qitish metodlari tiziinida amaliy ishlar.
5.
 
Sinfda amaliy mashg’ulotlar.
6.
 
Ekskursiyalarda amaliy ishlar.
7.
 
Eksperimentlar 
 
Tajribalar atrof tabiatni bilishning samarali metodi hisob-lanadi, chunki 
ularda bolalarni qiziqtiradigan elementlar mayjud. Bolalarda ilmiy dunyoqarashni 
shakllantirish, kuzatuvchanlik, mantiqiy fikr yuritish va nutqni tarbiyalashda 
tajribalar katta ahamiyatga ega. Bolalar kishilarning tabiatni o’zgartirishlarida 
tajribalar chinakam vosita bo’lishini ko’rishlari kerak. Tajribalarni o’quvchilar asosan 
mustaqil holda o’tkazadilar. Asboblar va moddalar bilan juda ehtiyot bo’lib ishlash 
talab etiladigan tajri-balarni o’qituvchining o’zi o’tkazadi. 
Tajriba o’tkazishdan oldin o’quvchilar undan ko’zlangan maqsadni yaxshi 
tushunib olishlari, tegishli anjomlar (moddalar, asboblar va boshqalar) bilan tanishib 
chiqishlari kerak. Tajribani o’tkazish, uning borishi va natijalarini “Kundalik 
kuzatish daftari”ga yoki tutilgan daftarlarga yozib borish uchun bolalar bilan 
birgalikda batafsil ishlab chiqilgan reja bo’lishi zarur. Tajribalar natijalari ham 
daftarlarda yoritiladi va xulosalar chiqariladi. 
Tajriba tabiatshunoslikni o’qitishning yetakchi uslubi ekanligi bois hamda ba'zi 
turdagi amaliy ishlarni tayyorlash, tashkil etish, ularning o’zlariga xos 
xususiyatlari va ahamiyati bilan tanishamiz.