Mavzu: Sug‘urtaning iqtisodiy mohiyati, funksiyalari va bozor munosabatlaridagi o‘rni reja


Mulk va mulkiy sug‘urta tushunchalari



Download 152,5 Kb.
bet3/6
Sana10.03.2022
Hajmi152,5 Kb.
#487879
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
1 тема

Mulk va mulkiy sug‘urta tushunchalari.
Mulk ob’ektlariga er, er osti boyliklari, usimlik va xayvonot dunyosi, okar suvlar, imorat va inshootlar, asbob va uskunalar, moddiy va madaniy yodgorliklar va boshkalar kiradi.
Mulkning mavjudligi sanoat, kishlok xujaligida ishlab chikarishni tashkil kilishning eng muxim shartidir.
Mulkiy sug‘urta, davlat va xususiy sug‘urta tashkilotlari faoliyatida etakchi urinni egallaydi. Mulkni mulk egalari orkali sug‘urtalash mulkiy sug‘urta deb ataladi. Sug‘urta ishida avvalo sug‘urta turlarini aniklash kerak. Ob’ekt va sub’ektlarni urganish muxim. Rivojlangan mamlakatlarda mulkni xar jixatdan urganib, keyin shartnoma tuziladi. Mol—mulk sug‘urta kilinganda mulklar xujalik yuritish buyicha turkumlanadi: mulk kimga tegishli, sanoatgami yoki kishlok xujaligigami aniklanadi.
Mol-mulk sug‘urta kilinganda sug‘urta puli mol-mulkning shartnoma tuzilayotgan vaktdagi xakikiy kiymatidan oshmasligi lozim.


Mulk sug‘urtasining shartlari.
Mol-mulk sug‘urtasining tarif stavkalari quyidagicha tarmoklanadi:

  • Sanoat va boshka xujalik tarmoklari;

  • Mol-mulkning tula yoki kisman sugurtalanishi buyicha tarmoklar;

  • Mol-mulkning bir necha sug‘urta xodisalardan sug‘urtalanishi buyicha tarmoklar.

Odatda sug‘urta xodisasi sodir bulgandan sung sug‘urtalanuvchi bu xakda 3 kun muddatda sug‘urta tashkilotiga xabar berishi kerak. Maxsus komissiya sug‘urta xodisasi sabablarini urganadi va zarar kiymatini aniklaydi. Kurilgan zararning xisob-kitobi 10 kun muddatda aniklanadi. Sug‘urta koplamalari 20 kun ichida tulanadi. Bu shartlar sug‘urta tashkilotlarida xar xil bulishi mumkin.
Mol-mulk sug‘urtalanganda franshiza usuli kullaniladi. Franshiza — xar xil sabablar bilan sodir buladigan zararning umumiy mikdorini sug‘urta tashkiloti xisobidan koplanmaydigan kismi sug‘urta franshizasi deb ataladi. Franshiza kullanilganda zarar mikdori sug‘urta tashkiloti tomonidan koplanadigan va koplanmaydigan kismlarga bulinadi. Masalan, franshiza 100$ mikdorida kullanilsa, keltirilgan zarar $90 bulsa, zarar koplanmaydi. $200dan iborat bulsa, u xolda $100 koplanib, kolgan kismini franshiza tashkil kiladi. Franshiza sug‘urta kompaniyalarini mayda tulovlardan ximoya kiladi.



Download 152,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish