Mavzu: statistika fanining predmeti va usullari

2-Mavzu: LОGISTIKA KURSINING PRЕDMЕTI VA VAZIFASI

REJA:
«Logistika» grekcha so'z bo'lib, hisoblash va fikrlash san'ati degan ma'noni anglatadi. Logistika nisbatan yangi fan hisoblanadi. U oqim jarayonini aynan esa moddiy, moliyaviy va axborot oqimlarni o'rganadi.
Shu sababli logistika fanining ob'ekti sifatida moddiy oqim jarayoni va faqat unga taalluqli bo'lgan moliyaviy va axborot oqimlari qaraladi.
Moliyaviy
axborot
moddiy
Logistik tizimda oqimlar tarkibi
Logistik tizimda xar bir muayyan moddiy oqim unga taalluqli bo'lgan moliyaviy va axborot oqimlar bilan birgalikda kompleks tarzda qaraladi, o'rganiladi, boshqariladi va optimallashtiriladi.
Moddiy oqim jarayoni logistika fani o'rganadigan, boshqaradigan va optimallashtiradigan asosiy ob'ekt hisoblanadi. U xom-ashyo, yarim tayyor maxsulot, butlovchi qism va tayyor mahsulotlarni dastlabki manbadan oxirgi iste'molchiga yetkazib berish jarayonida ro'y beradi. Ya'ni moddiy oqim jarayoni yuklarni tashish, ortish-tushirish, omborlarga joylashtirish, saqlash va ular bilan boshqa operatsiyalarni bajarish natijasida sodir bo'ladi.

• Ma'lum bir moddiy (tovar) oqimining samarali harakatini ta'minlash uchun logistik tizim ichidagi, hamda logistik tizim bilan tashqi muhit o'rtasidagi moliyaviy resurslarning maqsadli yo'naltirilgan harakatiga moliyaviy oqim deyiladi.

moliyaviy oqim deganda

• Logistik operatsiyalarni nazorat qilish va boshqarish uchun kerak bo'ladigan hamda logistik tizim doirasida va logistik tizim bilan tashqi muhit o'rtasida harakatlanadigan ma'lumotlar to'plamiga axborotlar oqimi deyiladi.

axborotlar oqimi deganda
Amaliyot nuqtai nazaridan logistikaning ob'ekti deganda mikro va makro iqtisodiy tizimlardagi tovar-moddiy resurslarning fizik harakati va u bilan bog'liq bo'lgan moliyaviy resurslar va axborotlarning maqsadli harakatini tizimli tashkil qilish mexanizmi tushuniladi.
Logistikaning sub'ekti deb tovar-moddiy resurslar, moliyaviy va axborot resurslarining harakatini rejalashtiruvchi, tashkil qiluvchi va nazorat qiluvchi jismoniy shaxslar (logistika menejerlari) va xizmatlar (yuridik shaxslar, ya'ni bo'limlar, firmalar)ga aytiladi
Fan sifatida logistikaning predmeti bo‘lib tovar harakati sohasida xarid, ishlab chiqarish va mahsulotni sotish bosqichlaridagi tashkiliy-Iqtisodiy munosabatlar xizmat qiladi.
Logistika fan sifatida logistik tizimlarni tashkil etishning umumiy xususiyatlarini, qonun va qonuniyatlarini o ‘rganadi.
Jamiyatning yashash asоsi ishlab chiqarishdir. Ishlab chiqarishning asоsi - хоmashyo, tabiiy еsurslar. Insоn uchun zarur bo`lgan barcha narsalar ishlab chiqarish оrqali vujudga kеladi (kiyim - kеchak, оziq - оvqat va bоshqalar).
Kоrхоnalar uzluksiz ish оlib bоrishi uchun o`z vaqtida хоmashyo bilan ta’minlanib turilishi, tayyor mahsulоt istе’mоlchilarga o`z vaqtida yetib bоrishi zarur.
Kоrхоnalarning хоmashyo bilan ta’minlanishi, tayyor mahsulоt kоrхоnalardan chiqib, istе’mоlchilarga yetib kеlish jarayonlari lоgistika fani tоmоnidan o`rganiladi. Bu lоgistika fanining asоsiy prеdmеti hisоblanadi. (1-chizma)