1-MAVZU. SIYOSATSHUNOSLIK FANI PREDMETI,
MAQSAD VA VAZIFALARI
Reja:
1. Siyosatshunoslik fanining tadqiqot ob’yekti, predmeti va asosiy vazifalari
2. Siyosatshunoslik fanining tarkibi, kategoriyalari va metodlari
3.“Siyosat” tushunchasi. Uning tuzilishi, vosita va usullari
4. Siyosatning shakllari, darajalari va vazifalari
Tayanch tushunchalar:
Siyosatshunoslik- “politike”-jamoat va davlat ishlari hamda “logos” ta’limot, ya’ni davlat va jamoat ishlari haqidagi ta’limot degan ma’noni anglatadi.
Siyosat – sinflar, ijtimoiy guruhlar o’rtasidagi hokimiyat va jamiyatni boshqarishga oid munosabatlar, faoliyat, hatti – harakat va kommunikatsion aloqalarning ko’p qirrali olami.
Davlat apparati– turlari va darajalariga bog’liq bo’lmagan holda davlatning barcha organlari majmui.
Jamiyatning siyosiy tashkiloti – davlat va nodavlat tashkilotlarning yig’indisi bo’lib, jamiyatni, unda sodir bo’ladigan barcha jarayonlarni boshqarish mazkur tashkilotlar orqali amalga oshiriladi, mazkur davlat va nodavlat tashkilotlari yig’indisi nuqtai- nazaridan jamiyatning ichki tuzulmasi.
Jamoa – bitta, ba’zan bir nechta aholi yashaydigan punktdan iborat munitsipal tuzilma. Jamoa hayotining alohida masalalarini yig’ilishlarda yoki mahalliy referendumlar o’tkazish yo’li bilan mustaqil hal qiladi, shuningdek mahalliy o’zini o’zi boshqarish organlarini saylaydi.
Siyosiy astrologiya – xulosalari taxminiy shubhali bo’lsada, fazo, yulduzlar joylashishi, quyosh faolligining siyosiy hodisalar, ommaviy hulq-atvor hamda siyosiy faollikka ta’sirini o’rganadi.
Siyosiy sotsiologiya – siyosat va jamiyat, ijtimoiy tuzum va siyosiy institutlar o’rtasidagi aloqadorlikni o’rganadi.
Siyosiy psixologiya – inson hissiyotlari va irodasi, e’tiqodining umuman, siyosiy xulq – atvorni siyosatga ta’sirini o’rganadi.
Bugungi kunda, mamlakatimizda, fuqarolarning siyosatshunoslikni o’rganish zaruriyati yanada ortdi. Buning boisi shuki, demokratik islohotlarni chuqurlashtirish va jamiyatni sifat jihatidan yangi darajaga ko’tarish har bir kishi oldiga g’oyat katta talablarni qo’ymoqda. Undan ilgarigidek qaram, mute, beparvo bo’lib qolishlik emas, balki erkin, mustaqil bo’lishni talab qilinmoqda.
Ijtimoiy hayotning turli sohalarida siyosiy faoliyatning, davlat, siyosiy partiyalar, jamoat tashkilotlarining ish usullarini, siyosat va insonning, davlat va jamiyatning o’zaro munosabatini, siyosatshunoslikning asosiy tushunchalarini tushunishga tobora ko’proq ichki ehtiyoj paydo bo’lmoqda.
Hozirda siyosiy fanlarni o’rganish — inson kamolotining, mamlakatda demokratik islohotlarni chuqurlashtirishning zarur shartidir. Bu haqda O’zbekiston Respublikasining Prezidenti I.A. Karimov shunday deydi: "Demokratik jarayonlar o’z ob’ektiv qonuniyatlari asosida rivojlanadi. Ularni o’rganib borish, ularga amal qilish talab etiladi."
Do'stlaringiz bilan baham: |