Matlab dasturlashtirish tizimidagi Simulink bibliotekalari bilan tanishish.
Sohaga oid chizma chizing va uni taxlil qilish.
Matlab tizimidagi Simulink bibliotekalarining bloklaridan foydalanib, soxaga sxemalar yaratish
Simulink – dinamik sistemalarni modellashtirish, imutasiya va tahlil qilish uchun interaktiv vositadir. U grafik blok-diagrammalarni qurish dinamik tizimlarni imutatsiya qilish tizimlarni ishlashini tekshirish va loyixalashni mukammallashtirish imkoniyatlarini beradi. Simulink MATLAB bilan to’la integrallashgan. MATLAB dasturining asosiy oynasi ochilgandan keyin Simulink dasturini quidagi uchta usulning biri yordamida ishga tushirish mumkin: Simulink tugmasini bosish;
MATLABning bosh oynasidagi buyruq satrida Simulink so’zini terib klaviaturadagi klavishasini bosish; File menyusida Open… buyrig’ni bajarish va modelning faylini (mdl-fayl) ochish. Birinchi va ikkinchi usullardan foydalanilganda Simulink bibliotekasi bo’limlaring Browse oynasi ochiladi.
Matlab dasturlashtirish tizimidagi Simulink bibliotekalari bilan tanishish.
Simulinkning asosiy bibliotekasi (oynaning chap tomonida) va uning bo’limlari(oynaning o’ng tomonida) ko’rsatilgan. Simulink bibliotekasida quidagi asosiy bo’limlar mavjud:
Simulink bibliotekasi bo’limlarining ro’yxati daraxtsimon shaklga ega bo’lib bunday ro’yxatlar bilan ishlash qoidalari odatdagidek. Bibliotekaning zarur bo’limi tanlanganda unung tarkibi oynaning o’ng qismida ochiladi. Oyna bilan ishlashda menyuda joylashgan buyriqlardan foydalaniladi. Menyuda quidagi tugmalar mavjud: File (Fayl) – biblioteka fayllari bilan ishlash; Edit (Taxrirlash) – bloklarni qo’shish va ularnu izlash( nomi b’yicha) View (Ko’rish) – interfeys elementlarining ko’rinishini boshqarish; Help(Yordam) – Biblioteka bo’yicha yordam oynasinu chiqarish. Simulink muxitida model yaratish uchun quidagi ishlarni bajarish zarur:
Sohaga oid chizma chizing va uni taxlil qilish.
Fili/New/Model, buyrug’i yoki asboblar panelidagi tugma yordamida modelning yangi fayli yaratiladi. Model oynasida bloklarni joylashtiriladi. Buning uchun bibliotekaning kerakli bo’limi ochiladi(masalan Sources – manbalari) So’ngra kerakli blokni kursor bilan ko’rsatiladi va sichqonchaning chap tugmasini bosib yaratilgan oynaga suriladi. Agar blokni yoqotish zarur bo’lsa uning ustiga sichqonchning chap tugmasi bosiladi, keyin esa klaviaturadagi Delete klavishasi bosiladi.
Sohaga oid chizma chizing va uni taxlil qilish.
Sohaga oid chizma chizing va uni taxlil qilish.
Talab qilinsa blokning parametrlari o’zgartiriladi. Buning uchun blok tasvirining ustiga sichqonchning chap tugmasi ikki marta bosiladi.Blokning parametrlarini taxrirlash oynasi ochiladi . Kerakli o’zgartirishlar kiritilgandan keyin OK tugmasini bosish yo’li bilan oyna yopiladi. Misol sifatida 16-rasmda Signal Generator blok parametrlarini rostlash oynasi ko’rsatilgan.
Sohaga oid chizma chizing va uni taxlil qilish.
Xamma zarur bloklar sxemaga joylashtirilgandan keyin sxema elementlari uzaro ulanadi. Bloklarning uzaro bir-biriga ulash uchun blokning chiqishiga kursor olib boriladi va sichqonchaning chap tugmasi bosilgan xolda boshqa blokning kirishigacha liniya chiziladi. Bog’lanish liniyasida tarqalish nuqtasini xosil qilish uchun tugun joylashi zarur bo’lgan nuqtada sichqonchaning o’ng tugmasi bosilib kerakli liniya chiziladi.
Chizilgan liniyani yoqotish uchun liniya tanlanadi va klaviaturadigi Delete klavishasi bosiladi. Bloklari bir-biri bilan ulangan modelning sxemasi 17-rasmda keltirilgan.
Adabiyotlar
1. John Walkenbach and other.Microsoft Office 2010. Bible.-Canada:Wiley Publisheng,2010 2. M.Mamarajabov, S.Tursunov. Kompyuter grafikasi va Web dizayn. Darslik. – T.:“Cho’lpon”, 2013.