Mavzu: Shaxsning individual psixologik xususiyatlari Reja

Qobiliyat va uning xillari Qobiliyatlar kishining shunday psixologik xususiyatlaridirki, bilim, ko’nikma, malakalar orttirish shu xususiyatlarga bog’liq bo’ladi. Shu xususiyatlar mazkur bilim, ko’nikma va malakalarga taluqli bo’ladi. Malakalar, ko’nikma va bilimlarga nisbatan qobiliyatlari qandaydir imkoniyat sifatida namoyon bo’ladi. Qobiliyatlar faqat faoliyatda, shunda ham amalga oshirilishi mumkin bo’lmagan faoliyatdagina namoyon bo’ladi. (rasm solish qobiliyati bor yo’qligi shu faoliyatda aniqlanadi). Masalan, Albert Eynshteyn(1879-1955, nemis fizigi) o’rta, maktabda uncha yaxshi o’qimagan o’quvchi edi, uning kelajakdagi genialligidan, aftidan hech narsa dalolat bermas edi.

Xarakter va uning xillari. Xarakter – zarb qilish, belgi, tamg’a ma’nolarini anglatadi. Shaxsning individualligi psixik jarayonning o’tish xususiyatlarida (yaxshi xotira, xayol, zexni o’tkirligi va h.k.) va temperament xususiyatlarida namoyon bo’ladi. Xarakter - shaxsning va muomalada tarkib topadigan va namoyon bo’ladigan barqaror individual xususiyatlar bo’lib, individ uchun tipik xulq-atvor usullarini yuzaga keltiradi. Kishining xarakterini tashkil etuvchi individual xususiyatlar birinchi navbatda irodaga-(dadillik, qo’rqoqlik) va xissiyotga (xushchaqchaqlik, qovog’I soliqlik, tushkunlik va h.k.) talluqli bo’ladi.

Xarakterning shakllanishi shaxsning rivojlanish darajasiga ko’ra turli xildagi sharoitlar bilan qo’shilgan xolda (oilada, do’stlar davrasida, mehnat va o’quv jamoasida, asotsial uyushmada va h.k.) yuz beradi. Uning uchun referent bo’lgan guruhda shaxsning individuallashuvi shakllanadi. Kishining xarakterini bila turib, uning u yoki bu xolatlarda o’zini qanday tutishini, kishi xulq atvorini qanday izga solishini oldindan bilish mumkin. Jumladan, o’quvchilarga jamoat topshiriqlarini taqsimlayotib, ularning nafaqat bilimlari va malakalrini balki xarakterini ham hisobga olish lozim.