Mavzu: Raqamli media va tv texnologiyalar faniga kirish Fan: Raqamli media va tv texnologiyalar

Аudiofayl

Аudiofayl (tovush yozuvini oʼz ichiga olgan fayl) – bu kompyuterda yoki pleyerda keyinchalik ijro etish yoki tinglash uchun saqlanayotgan tovush amplitudasi va chastotasi haqidagi maʼlumotlardan iborat kompyuter fayli.

Tasvirlarni qayta ishlash

Tasvirni qayta ishlashda kiruvchi va chiquvchi maʼlumotlar – tasvirlar. Masalan: tasvirdagi ayrim elementlarni olib tashlash (ovoz, rang, …) yoki qoʼshish, uning hajmini oʼzgartirish va hakazo.

Ovoz yozish 

Аudio signallarni yozish jarayoni.

Ovoz yozish natijasi fonogrammadir.

Kerakli jihozlar: akustik tebranishlarni elektr signaliga (mikrofonga) yoki tovush generatoriga (masalan, ovoz sintezatori) aylantirish qurilmasi. Elektr tebranishlarini diskret (raqamli) qiymatlar ketma-ketligiga aylantirish qurilmasi (raqamli audio yozuvda), saqlash qurilmasi (magnitofon, kompyuter qattiq disk yoki olingan axborotni yetkazishda saqlash uchun boshqa qurilma).

Ovoz yozish monofonik, stereo yoki koʼp kanalli boʼlishi mumkin.

Eng qadimgi va mashhur audio yozuvi 1860-yil 9-aprelda Parijlik ixtirochi Edouard-Leon Scott de Martenville tomonidan “fonoautograf“ deb nomlangan qurilma yordamida amalga oshirilgan.


Kodek (Ingliz. codec, coder/decoder -kodlovchi / dekoder-kodlovchi / dekoder yoki kompressor/dekompressor) - maʼlumotlar yoki signallarni o`zgartirishni amalga oshiradigan qurilma yoki dastur.
Maʼlumotlar oqimi yoki signalni saqlash, uzatish yoki shifrlash uchun kodek yordamida kodlanadi va uni ko`rish yoki o`zgartirish uchun dekodlanadi. Kodeklar ko`pincha raqamli audio va video ishlov berishda qo`llaniladi.

Kompyuter ovoz tizimi

Tovush kartasi koʼrinishidagi kompyuterning tovush tizimi 1989-yilda paydo boʼlib, axborotlashtirishning texnik vositasi sifatida PC imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytirdi.