Mavzu: Qushlarning uchishiga moslanish belgilari, uchish belgilari. Guruh

boladi. Nerv sistemasining ayniqsa miyachaning rivojlanganligi qushlarning juda harakatchanligi va uchishi bilan bogliq. Uchish aniq harakatlanishni talab qiladi.
4. Sezgi organlari, jinsiy sistemasi. 
Sezgi organlari.Qushlarning sezgi organlari turlicha tuzilgan. Ko‘zlar va eshitish organi qushlar hayotida katta ahamiyatga ega. Qushlarning ko‘zi yirik va murakkab tuzilgan. Ular ancha uzoqni koladi. Eshitish organi — 
quloq ichki va o ‘rta quloqdan iborat. Eshitish suyakchasi bitta. Hid bilish organi ko‘pincha yaxshi rivojlanmagan.
Jinsiy sistemasi. Urg‘ochi qushlarda bitta chap tuxumdon va tuxum 
y o ii; erkaklarida bir juft urugkdon, urugb y o ii va urugb pufagi b o iad i. 
Ayrim qushlar (g‘ozsimonlar) erkagida tashqi jinsiy organlar rivojlangan, 
kokpchilik qushlarda bunday organlar boim aydi. Urug‘ pufagi kloakada 
joylashgan. Tuxum hujayra tuxum yolida uruglangandan so‘ng qo‘shimcha 
zaxira oziq hisobiga tez yiriklashadi, qattiq ohak po‘choq bilan qoplanadi. 
Etilgan tuxum kloakaga tushadi va u erdan tashqariga chiqariladi .Tuxumning tuzilishi. 
Qushlar tuxumi yirik, oziq moddalarga boy 
b o iad i. Tuxum qattiq ohak po'choq bilan qoplangan. Po‘choq ostida joylashgan yupqa ikki qavat po‘choqosti pardasi tuxumning quyuq oqsil 
moddasini okrab turadi. Tuxumning to‘mtoq tomonida ana shu oqsil pardalar orasida havo kamerasi joylashgan Havo kameralaridagi havo rivojlanayotgan embrionning nafas olishi uchun zarur b o iadi. Tuxum 
oqsil moddasi markazini tuxum sariqligi egallagan. Sariqlik kanopcha yordamida tuxum po'chogiga osilib turadi. Sariqlikni oqsil moddadan sariqlik
pardasi ajratib turadi. Sariqlik sirtida murtak diski joylashgan. U rugiangan tuxum murtak diskidan embrion shakllanadi. Embrion jo ‘jaga aylangan tuxum p o bch o g in i o ik ir tu m sh u gi bilan yorib, tashqariga chiqadi.
Qushlarning ko‘payishi. Qushlar bahor mavsumida har xil m uddatda ko'payishga kirishadi. Ulaming kobpayish muddati bolalari uchun oziqnin bolishiga bogiiq. Qushlarning kolpayishi juft hosil qilishuya qurish, tuxum bosib bola ochish, bolasini boqish davrlarini o ‘z ichiga oladi.