bajariladi. Masalan, tomir arroziyasi natijasida infeksiya tushgan yaradan
ikkilamchi kon ketishi, tashki yonbosh arteriyasini son artikulyasiya oldidan
boglash, bukok bezini olib tashlashdan oldin til arteriyasini boglash va x.k.
Bu metodning
kamchiliklaridan biri, katta arterial tomir shikastlanganda,
kollateral kon aylanishi yetishmovchilidan yeki yuklidan oyok –kulning pasti
kismida jonsizlanish yuzaga kelishi mumkin.
Boglash urnini bosuvchi usullar
.
Bu usullarda tukima orkali kiskichga olingan
tomirni tikish yuli bilan
okayotgan kon tuxtatiladi. Bu xolda tomir uning atrofi yumshok tukimalar bilan
kisiladi. Tukima orkali tomirlarni boglash usuli tomir ligaturasi sirpanib ketishi
xavfi bulganda yoki kesilgan tomir ichkarida bulib,
uni boglab bulmagandagina
ishlatiladi.
Mexanik usullardan yana bir tomir uchini kiskich bilan kisib ,bunda
buralgan tomirning devori ichkariga karab koladi va tromb bulishiga yordam
beradi. Bu usul kichik arteriya tomirlaridan kon ketishida amalga oshiriladi.
Kiskichni tomirlarda kisib koldirish
.
Bu usul chukur va katta tomirlardan kon ketganda kullaniladi.
Bu xolda
odatda tomirni ligatura bilan boglash imkoni bulmaydi, shuning uchun kiskichni
yarada koldirishga tugri keladi. Bu usul ishonchsiz bulib, kon ketganda kullaniladi,
4-7 kundan keyin kiskich olinganda xam kon ketishi mumkin.
Kon ketishning batamom tuxtatishning asosiy usuli kon okayotgan organni
xirurgik yul bilan olib tashlash, masalan talok yorilganda olib tashlash xisoblanadi.
Tomir choki xozirgi xirurgiyaning katta yutuklaridan xisoblanadi. Kon
ketayotgan tomir boglansa, u odatda kon aylanish sistemasi tashkil kilinadi, tomir
choki esa tomirning butunligini tiklashga imkon beradi.
Bunday xollar tomirlar shikastlanganda, shuningdek, operasiya bilan (xavfli
bezlar anevrizmalariolib tashlanganda) tomir tomirlar
kesilganda xam foyda
beradi. Tomir choki igna teshigiga urnatilag ip bilan (atravmatik ignalar) tikiladi.
Shuningdek tomirlar butunligini konservlangan tomir yoki plastmasadan
yasalgan protez bilan saklab kolish mumkin. Ba’zan chok kuyishning ilojisi
bulmasa, konservlangan arteriya,
vena tomirlari, protezlarning ma’lum kismini
almashtirishga imkon beradi. Bu protezlar turli usullar bilan tayyorlanishi mumkin:
1.
Murdalardan olinadi va sovuk xarorat xamda post bosim maxsus usulda
arteriyadan tayyorlanadi (liofil kuritish). Bunday tayyor protezlar ichki bosim
pasaytirilgan past temperaturada uzok saklanish mumkin.
2.
Tomir protezlari sun’iy materiallardan tayyorlanadi( vinil, dakron, tiflon
va b.)Tomir
chokini kulda atravmatik igna ,ipak, kapron, supramid va xokazo
yordamida,shuningdek maxsus apparatlar (tantal skrepkalari bilan tikish) kuyish
mumkin. Bu boadi olimlardan D.A.Doleskiy va V.F.Gudovlarning xizmati katta.
D.A.Doleskiy kon tomirlarni bir-biriga yoki yoki sun’iy tomir protezi bilan bir-
biriga ulash xalksini kashf kildi. V.F.Gudov esa dunyoda birinchi marta tomirlarga
mexanik apparatlar bilan biriktirish yulini topdi. Bu apparatlar juda kichik bulgan
arteriya va vena tomirlarini tikishda ishlatiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: