Mavzu: Qobiliyat

Shaxsning qobiliyatida mavjud bo’lgan o’rnini bosish (kompensator) lik imkoniyati ko’rish va eshitishdan mahrum insonlarni maxsus o’qitish orqash ro’yobga chiqadi. Hayotda ko’r musiqachi, artist, shoir, rassom, muhandis va boshqa shu kabi kasb egalari yetishib chiqqanligi ko’p uchraydi. Hatto eshitish qobiliyati past yoki umuman yo’qligi ham kasbiy musiqaviy qobiliyatining rivojlanishiga keskin xalaqit bermasligi mumkin. Bu psixologik hodisa (bir qobiliyatni boshqa qobiliyat yordami bilan o’stirish, ya’ni kompensatorlik xususiyati) xar bir shaxs uchun kasb tanlash va qayta kasb tanlash (ikkinchi yoki uchinchi kasbni egallash ishtiyoqi) sohasida mislsiz keng ko’lamdagi «mkoniyatlarni ochadi. Ushbu voqelikni tasdiqlovchi qator misolar mavjuddir, chunonchi o’qituvchi bir davrning o’zida silliq durodgor, mohir tikuvchi bo’lishi; yirik fan allomasi yirik san’atkor, yetuk sportchi ekanligi uchrab turadi. Qobiliyatli shaxslar ijtimoiy turmushning turli sohalari hamda jabhalarida o’z o’rnini topa oladilar hamda yuksak yutuqlarga erishadilar, hatto bir necha faoliyat turida tekis muvaffaqiyatlar qozonishlari ham mumkin.

• Shaxsning qobiliyatida mavjud bo’lgan o’rnini bosish (kompensator) lik imkoniyati ko’rish va eshitishdan mahrum insonlarni maxsus o’qitish orqash ro’yobga chiqadi. Hayotda ko’r musiqachi, artist, shoir, rassom, muhandis va boshqa shu kabi kasb egalari yetishib chiqqanligi ko’p uchraydi. Hatto eshitish qobiliyati past yoki umuman yo’qligi ham kasbiy musiqaviy qobiliyatining rivojlanishiga keskin xalaqit bermasligi mumkin. Bu psixologik hodisa (bir qobiliyatni boshqa qobiliyat yordami bilan o’stirish, ya’ni kompensatorlik xususiyati) xar bir shaxs uchun kasb tanlash va qayta kasb tanlash (ikkinchi yoki uchinchi kasbni egallash ishtiyoqi) sohasida mislsiz keng ko’lamdagi «mkoniyatlarni ochadi. Ushbu voqelikni tasdiqlovchi qator misolar mavjuddir, chunonchi o’qituvchi bir davrning o’zida silliq durodgor, mohir tikuvchi bo’lishi; yirik fan allomasi yirik san’atkor, yetuk sportchi ekanligi uchrab turadi. Qobiliyatli shaxslar ijtimoiy turmushning turli sohalari hamda jabhalarida o’z o’rnini topa oladilar hamda yuksak yutuqlarga erishadilar, hatto bir necha faoliyat turida tekis muvaffaqiyatlar qozonishlari ham mumkin.