Mavzu: Qazib olish tizimlari turlari Reja

Yuqorida keltirilgan belgilarga mos ravishda ochiq usulda qazib olish texnologiyasi nazariyasida bir necha klassifikastiyalar tavsiya etilgan bo'lib, ularni ikki guruhga bo'lish mumkin.

• 
  Yuqorida keltirilgan belgilarga mos ravishda ochiq usulda qazib olish texnologiyasi nazariyasida bir necha klassifikastiyalar tavsiya etilgan bo'lib, ularni ikki guruhga bo'lish mumkin.
  
• 
  Birinchi guruhga prof. E.F.Sheshko, akad. N.V.Melnikov va boshqalarning klassifikastiyalarini keltirish mumkin. Bu klassifikastiyalarda ochiq usulda qazish tizimlari jinslarning ag'darmalarga haraktlanish usullaridan kelib chiqib, transportsiz, transportli va kombinastiyalashgan holda bo'lishi mumkin.
  
• 
  Ikkinchi guruh akad. V.V.Rjevskiy va A.I.Arsentevlarning klassifikatsiyalarida qazish tizimlari ish zonasi shakllanishining tartibidan kelib chiqgan holda bo'lingan. Birinchi guruh klassifikatsiyalarining asosiy kamchiligi shundaki, ular tik qiya va qiya joylashgan foydali qazilma konlarini qazib olishning o'ziga xos jihatlarini hisobga olmaydi, vaholanki bunday hollarda ish zonasining asosiy konstruktsiyasi va uning dinamikasi (vaqt bo'yicha shakllanishi) asosiy farqlovchi belgi hisoblanadi. Ikkinchi guruh klassifikastiyalarining kamchiligi shundaki, ular jinslarni ag'darmalarga tashish usulini xarakterlamaydi, vaholanki aynan shu jarayonni amalga oshirish kon tsiklining barcha xarajatlarining 60-70% ini talab qiladi.
  

Yuqorida keltirilgan guruh klassifikatsiyalaridan o'rin olgan bir tomonlama va shuning natijasida qazish tizimini to'laqonli bo'lmagan xarakteristikasidan qochish uchun, uning nomlanishida ikkala muhim belgi o'z ifodasini topmog'i lozim, ya'ni kon ishlab chiqarishning asosiy texnologik jarayoni bo'lgan qoplovchi tog' jinslarining tashish usuli, shuningdek ish zonasi konstruktsiyasi va unda ochiq kon ishlari rivojlanish tartibi.

• 
  Yuqorida keltirilgan guruh klassifikatsiyalaridan o'rin olgan bir tomonlama va shuning natijasida qazish tizimini to'laqonli bo'lmagan xarakteristikasidan qochish uchun, uning nomlanishida ikkala muhim belgi o'z ifodasini topmog'i lozim, ya'ni kon ishlab chiqarishning asosiy texnologik jarayoni bo'lgan qoplovchi tog' jinslarining tashish usuli, shuningdek ish zonasi konstruktsiyasi va unda ochiq kon ishlari rivojlanish tartibi.
  
• 
  Bunday yondashuv ochiq usulda qazib olish tizimlari texnologik klassifikastiyasini tavsiya etish imkonini berdi.
  
• 
  A)ikkala guruh klassifikatsiyalarining asosiy jihatlari birlashtirildi;
  
• 
  B)ochiq kon ishlari texnologiyasining ikki muhim xarakterli o'ziga xosliklari hisobga olindi;
  
• 
  V)loyihalash va rejalash amaliyotida qo'llaniladigan qazish tizimini tashkil etuvchi elementlarining an’anaviy nomlanishi saqlab qolindi.