Mavzu: Qattiq va yumshoq kislota va asoslar nazariyas

Kislotalarning nomlanishi.

• Kislotalarning nom i ular hosil qiladigan tuzlarning nomidan olinadi, masalan:
• H C104 — perxlorat kislota; H 3A s0 4 — arsenat kislota
• H3P 0 4— fosfat kislota; H N 0 3 — nitrat kislota
• H2S i0 3 — silikat kislota; H2S 0 4 — sulfat kislota
• HC1 — xlorid kislota; H 2C 0 3 — karbonat kislota
• Agar elem ent bir xil oksidlanish darajasida bir necha xil kislotalar hosil qiladigan b o isa, u holda molekulasida kislorod atomlari kam b o ig an kislota nomiga „rneta" old qo'shim cha, kislorod atomlari soni eng ko'p bo'lganda esa ,,orto“ old qo'shimcha qo'shiladi:
• K islorodsiz kislotalarning nom i m etallm as nom iga „id" qo'shim cha qo'shish y o ii bilan hosil qilinadi:
• H F — ftorid kislota; HJ — yodid kislota
• HC1 — xlorid kislota; H 2S — sulfid kislota

Olinishi. 

• Kislorodli kislotalarning ko'pchiligi m etallm aslar (yuqori oksidlanish darajasidagi) oksidlarini suv bilan o'zaro ta’sir ettirib olinadi. Masalan:
• S03 + H20 <=> H2S 04; N20 5 + H20 = 2H N03
• Agar bunday oksidlar suvda erimaydigan b o isa, u holda ularga muvofiq keladigan kislotalar bilvosita y o i bilan, chunonchi, tegishli tuzga boshqa kislota (ko'pincha sulfat kislota) ta ’sir ettirish y o ii bilan olinadi. Masalan:
• Na2Si03 + H2S04 = Na2S04 + H2Si03 -I
• Kislorodsiz kislotalar vodorodni metallmas bilan biriktirish va so'ngra vodorodli birikmani suvda eritish y o ii bilan olinadi. Bunday kislotalarga H F, HC1, HBr, HJ, H 2S kiradi

Xossalari

• Kislotalar suyuqliklar (H 2S 0 4, H N 0 3 va b.) yoki qattiq moddalar (H 3P 0 4 va b.) boiadi. Ko'pchilik kislotalar suvda yaxshi eriydi. Ularning eritmalari nordon ta’mli bo iad i, o'simlik va hayvon to'qim alarini yemiradi, lakmusning ko'k rangini qizilga o'zgartiradi.
• Elektrolitik dissotsilanish nazariyasiga ko‘ra, kislotalarning barcha umumiy xossalari (nordon ta ’mi, indikator rangini o‘zgartirishi, asoslar, oksidlar, tuzlar bilan o ‘zaro ta ’siri) vodorod ionlari H+, aniqrog‘i gidroksoniy ionlari H 30 + borligi tufaylidir.
•