Mavzu: Qadimgi Xitoy

Davlat tuzumi. 

In podsholigining dastlabki bosqichlarida davlat tuzumida urug`-qabila harbiy 

demokratiyasi qoldiqlari saqlanib qolgan. Lekin vaqt o`tgan sari podsho asta-sekin butun hokimiyatni o`z 

qo`liga olib borgan. Shan (In) oqsoqollari qabila boshliqlaridan yakka hukmdorlarga aylanganlar. Fuqarolar 

orasida ular to`g`risida go`yo ular hokimiyatni ilohiy kuch irodasi bilan olgan. "Osmon o`g`li" bo`lganligi 

haqidagi tasavvurlar mustahkamlangan. 

 

Podsho  birinchi  va  eng  yirik  quldor,  oliy  harbiy  boshliq,  eng  oliy  sudya  va  eng  katta  ruhoniy 

hisoblangan.  Din  uni  xalq  ommasi  ko`zi  o`ngida  ilohiy  kelib  chiqqanligini  tasavvur  etgan.  Podsho  davlat 

apparatiga boshchilik qilgan, o`ziga  yaqin kishilardan va qarindosh urug`laridan oliy mansabdor shaxslarni 

tayinlagan. Ancha mayda mansablarni o`zlariga kasb qilib olgan qator chinovniklar: kotiblar, mirzalar, soliq 

yig`uvchilar, sudyalar va boshqalar egallab turgan. 

 

Mansabdor  shaxslar  uchta  asosiy  toifaga:  oliy  fuqarolik  chinovniklari;  harbiy  chinovniklar;  turli  xil 

maslahatchilar, avliyolarga bo`lingan. Shuningdek davlatning muhim ajralmas qismi hisoblangan armiya va 

turmalar ham mavjud bo`lgan. 

 

Miloddan  avvalgi  XII  asrda  Shan  (In)  davlati  ichki  ziddiyatlar  kuchayishi  natijasida  tushkunlikka 

uchragan.  In  davlati  kuchsizlangach,  u  tomondan  bo`ysundirilgan  qabilalar,  jumladan,  chjou  qabilasi  ham 

unga  itoat  etmay  qo`ygan.  Chjou  qabilasi  rahbarligida  qator  qabilalar  birlashib,  In  davlatiga  qarshi  kurash 

boshlab yuborganlar. Miloddan avvalgi 1076 yilda Chjou qabilasi in armiyasini tor-mor etgan, Shan davlati 

qulagan, uning o`rniga Chjou podsholigi tashkil topgan.