Mavzu: Qadimgi dinlar: Buddizm, Braxmanizm, Konfutsiylik Reja

Ta'limot qisqacha bayoni :

• 1 - azob uqubat mavjud
• 2 - azob uqubat sababi - istak mavjud
• 3 - azob uqubat tugashi - nirvana mavjud
• 4 - azob uqubat tugashiga olib keluvchi 8 bosqichli yo'l mavjud

Sangxa jamoasiga qabul etilgan shaxs quyidagi 10 farzni ado etishga qasamyod qiladi: 

• 1) hech kim yoki hech narsani hayotdan judo qilmaslik;
• 2) yolgʻon soʻzlamaslik;
• 3) oʻgʻrilik qilmaslik;
• 4) jinsiy aloqaga kirmaslik;
• 5) mast qiluvchi ichimlik ichmaslik;
• 6) kunning ikkinchi yarmidan to ertangi sahargacha ovqat tanovul qilmaslik;
• 7) uch kiyimdan ortiq hech narsa bilan tanani bezamaslik;
• 8) ommaviy koʻngilxushliklarda ishtirok etmaslik va tomoshabin sifatida qatnashmaslik;
• 9) baland va yumshoq oʻrinda yotmaslik;
• 10) pul ishlatmaslik.
• Rohiblar jamoasi asosan Buddizm txeravadasi (aynan — oqsoqollar taʼlimoti)ga xosdir. Maxayanada "haqiqat yoʻli" har kim uchun ochiq: rohiblarga ham, dunyoviy kishilar (yaʼni oddiy qavm)ga ham; Buddaga eʼtiqod qilinsa, bas. Kengroq qaralganda, Sangxa — muqaddaslik va qudrat xazinasi. Qisqasi, Buddizm — Buddaga ergashib, Dharma talablarini bajarish va Sangxa jamoasining aʼzosi boʻlib qolishdir.

Buddizm asoschisining shaxsi

Buddizm tarixi tadqiqotchilari mavjud manbalar asosida bu oqim asoschisi real tarixiy shaxs ekanligini taʼkidlaydilar. Bu taʼlimot toʻgʻrisida xabar beruvchi adabiyotlarda u Siddxartxa, Gautama (Gotama), Shakyamuni, Budda, Tadxagata, Jina, Bxagavan kabi ismlar bilan zikr etiladi. Bu ismlar maʼnolari quyidagicha: Siddxartxa — shaxsiy ism, Gautama — urugʻ nomi, Shakyamuni — "Shakya qabilasidan chiqqan donishmand", Budda — "nurlangan", Tadxagata — "shunday qilib, shunday ketgan", Jina — "gʻolib", Bxagavan — "tantana qiluvchi". Ular ichida eng mashhuri "Budda" boʻlib, shundan ushbu dinga buddizm nomi berilgan.

Buddizm taʼlimoti, asosan, uch qismdan iborat: 1) axloq; 2) meditatsiya; 3) donolik.

• 1. Axloq normalari — "Pancha shila" (Buddaning besh nasihati):
• qotillikdan saqlanish;
• oʻgʻrilikdan saqlanish;
• gumrohlikdan saqlanish;
• yolgʻon, qalbaki narsalardan saqlanish;
• mast qiluvchi narsalardan saqlanish.