PHP object-oriented programmin(Ob’ektga yo’naltirilgan dasturlash)ni juda yaxshi qo’llab-quvvatlaydi.
PHP da juda aniq darajadagi klasslar va ob’ektlar yaratish mumkin bo’ladi.
Mana PHP klassga namuna va uning ishlatilishini ko’rib chiqamiz:
[code]
// Yangi cs deb nomlangan klass yaratamiz:
class cs {
// ma’lumotlar:
var $name;
// metodlar:
function Getname() {
echo «
Salom
»;
}
}
// cs klassiga obekt yaratamiz:
$object = new cs;
// Klass qisimlariga bog’lanamiz:
$object->name = «Dunyo»;
echo $object->name;
// ‘Dunyo’ deb yoziladi
// Endi klassning metodlariga bog’lanamiz (klass ichidagi funksiyalarga):
$object->Getname();
// ‘Salom’ deb katta harflar bilan yozadi
?>
[/code]
PHPdagi ifodalar
Ifodalarning asosiy formatlari konstantalar va o’zgaruvchilar. Masalan, agar siz «$a = 15» deb yozsangiz $a o’zgaruvchisini 15 ga tenglashtirgan bo’lasiz:
[code] $a = 15;
[/code] Ko’rsatilgan namunada $a – bu o’zgaruvchi, = – bu miqdor berish operatori, 15 esa ifoda hissoblanadi.Uning miqdori 15 ga teng.
Ifoda o’zgaruvchi bo’lishi ham mumkun. Agar unga qiymat qo’yilgan bo’lsa:
[code] $x = 10;
$y = $x;
[/code] Namunadagi borinchi qatorda ifoda 10 ko’rsatilgan. Ikkinchida esa $x o’zgaruvchisi ifoda sifatida ko’rsatilgan. Unga oldinroq 10 qiymatini bergan edik. Demak, $y = $x ham ifoda hissoblanadi.
PHPda operatorlar
Operatorlar bir yoki bir nechta qiymatga ega bo’lib, yangi ifoda berish mumkin bo’ladi.
[b]PHP operatorlari namunalarda:
Tenglashtirish operatorlari:
[code]
$a = ($b = 3) + 6; // natija: $a 9 qiymati bilan kiritilgan, $b o’zgaruvchisi esa 3 ga teglashtirilgan.
?>
[/code] Kombinatsiyalashgan operatorlar:
[code]
$a = 5;
$a += 2; // $a ga 7 qiymatini beradi. O’xshash yozuv: $a = $a + 5;
$b = «salom«;
$b .= «hammaga»; // $b ni «salom hmmaga» sifatida o’rnatadi. Mana bunda ham $b = $b . «hammaga»; ?>
[/code]
Qatorli operatorlar:
[code]
$a = «Salom «;
$b = $a . «Dunyo!»; // $b «Salom Dunyo!» qatorini o’z ichiga oladi
$a = «Salom «;
$a .= «Dunyo!»; // $a «Salom Dunyo!» qatorini o’z ichiga oladi
?>
[/code] Yana logik va tenglashtirish operatorlari ham mavjud.
[b]PHP tilini boshqaruv konstruksiyalari[/b]
PHP tilining asosiy konstuksiyalari quyidagilar:
Shartli operatorlar (if, else);
Sikllar (while, do-while, for, foreach, break, continue);
Tanlov konstruksiyalari (switch);
E’lon kontruksiyalari (declare);
Miqdorni qaytarish konstruksiyalari (return);
Bog’lanish konstruksiyalari (require, include). PHP tilining boshqaruv konstruksiyalari namunalarda:
[code]
if ($x > $y) echo » x ning qiymadi, y nikidan katta»;
?>
[/code] Ko’rsatilgan namunada if konstruksiyasi tenglashtirish operatori bilan qo’llanilgan
[code] ($x > $y). [/code]
Kelgusi namunada agar $x nolga teng bo’lmasa «$x ning qiymati to’g’ri (true)», yani if shartli operatorini logik operatorlar bilan ishlashi keltirilgan:
if ($x) echo «x ning qiymati to’g’ri (true) «;
?>
Mana while sikli haqida:
$x=0;
while ($x++
<10) echo $x; >// Ekaranlashtiradi 12345678910
?>