Mavzu: pedagogik muloqat

Ob’ektiv  qarama  -  qarshiliklar  natijasida  vujudga  kelgan 

tushunmovchiliklarni  oqilona  bartaraf  etish  o„qituvchining  pedagogik 

madaniyatiga,  muomala  odobiga,  tanlangan  vositalarining  to„g„riligiga 

bog„liq.  Sub‟ektiv  sabablarga  ko„ra  paydo  bo„lib,  janjallarga  olib  kelgan 

qarama  -  qarshiliklar  salbiy  natijalar  beradi,  o„qituvchiga  nisbatan 

ishonchsizlik tug„diradi, o„qituvchi bilan bolalar o„rtasida ruhiy to„siqlar hosil 

qiladi.  

Pedagogik  axloq  normalariga  amal  qilishda  muallim  odob-muomala 

qoidalarini  bo„zmasligi,  shu  bilan  birga  muallimning  hulqi  o„quvchilarning 

xatti-harakatlarini,  o„zaro  munosabatlarini  ham  tartibga  solib  borishi  haqida 

g„am xo„rlik qilmoq kerak. 

O„qituvchi  bolaning  imkoniyatlarini,  qobiliyatini  hisobga  olgan 

taqdirdagina  undagi  kamchiliklarni  bartaraf  eta  oladi,  uning  pedagogik 

talablarini  bola  bajarishi  mumkin.  Muallimning  talablari  bolaning  imkoniyat 

darajasidan  past  bo„lsa,  undagi  qobiliyatlarning  rivojlanishiga  to„sqinlik 

qiladi:  agar  muallimning  talablari  bolaning  qobiliyati  va  imkoniyatlaridan 

ortiq  bo„lsa,  bolada  o„z  kuchiga  ishonmaslik,  ishdan  o„zini  chetga  olish  his-

---

tuyg„usini  paydo  qiladi.  Muallimning  qattiqqo„lligi  va  talabchanligi  axloqiy 

tarbiyaning boshqa vositalari bilan birga olib borilishi kerak.  

Bola  harakat  qiladigan  hayotiy  vaziyatlarni,  kutilmagan  holatlarni 

oldindan aniqlash juda qiyin. Bolalarni xatolardan mutlaqo saqlab qolish ham 

muammo.  Muallimning  vazifasi  o„quvchiga  o„z  xatti-harakatlarining 

natijasini  ko„z  oldiga  keltira  bilishni  va  o„z  hulqi  uchun  mas‟ul  ekanligini 

tushuntirish,  anglatishdan  iborat.  Bu  muallimning  dam  olish  paytlarida  ham. 

o„qishdan tashqari vaqtlarda ham o„quvchilar bilan o„zaro muomala odobida 

ma‟lum axloqiy normalarga rioya qilishni talab etadi.