Mavzu: Parametrli sikl operatorlari. Break, continue va goto operatorlari. Ular yordamida dasturlar tuzish. Reja

10.1-rasm. For siklining ishlashi

Initsializatsiyalash ifodasi. Bu faqat bir martasikl birinchi boshlanganda amalga oshiriladi. Bu sikl o`zgaruvchisini (nazorat o`zgaruvchi) boshlang`ich qiymatini beradi.

Tekst ifodasi. U o`zaro aloqador operatorlarni o`z ichiga oladi. U sikl tanasi bajarilishidan oldin sikl orqali har safar amalga oshiriladi. Agar tekst ifodasi to`g`ri (haqiqat) bo`lsa sikl tanasi bajariladi, agar yolg`on bo`lsa nazorat sikldan chiqib ketadi.

Oshirish/kamaytirish (takroriy initsializatsiyalash) ifodasi. U har doim sikl tanasidan keyin siklning oxirida amalga oshiriladi.

For siklida initsializatsiyalash ifodasi, tekst ifodasi va qayta initsializatsiyalash ifodasi majburiy emas, yani bu ifodalarning hammasini yoki istalganini tashlab yuborishingiz mumkin.

Misol uchun, quyidagi for sikli C++ da cheksiz sikl hisoblanadi:

for(; ;)

cout <<"Infinite for loop\n";

Agarfor operatoridan keyin nuqtali vergul qavs ichiga olingan for sikli tanasi umuman bajarilmaydi. Misol uchun,

int i;

for(i = 1 ; i < = 10; + + i); //eslab qoling bu erda nuqtali vergul

{

cout<

}

Yuqoridagi operatorda oldin aytib o`tilganidek nuqtali vergul mavjudligi sababli for sikli tanasi birdan o`ngacha i ning qiymati uchun bajarilmaydi.

Lekin agar yuqoridagi operatorni quyidagicha yozsak:

int i;

for(i=1; i< =10; + +i)

{

cout<< i <<" lndia is great\nn;

}

Keyin for sikli 10 marta bajariladi va i har safar birga oshib boradi.

Biz qachonki yozganimizda:

int i;

for(i = 10; i > = 1 ; --i)

{

cout<< i <<" lndia is great\nn;

}

Keyin for sikli o`n marta bajariladi va i har safar birga kamayib boradi.

Qachonki yakka foydalanilayotganda har doim prefiks (old) oshish kamayish operatori postfiksdan afzalroq hisoblanadi (misol uchun, ++ i yoki -- i). Buning ortidagi sabab qachonki yakka o`zi foydalanilganda prefiks (old) operatorlari postfiksga qaraganda tezroq bajariladi.

Time delay sikllari dasturlarda tez-tez foydalaniladi. Quyidagi sod for siklidan foydalanib qanday qilib birni (one) yaratishni ko`rsatadi.

for (int t = 0; t < SOME-VALUE; t ++);

Eslatma:qayta initsializatsiyalash ifodasi nafaqat bir balki boshqa qiymatlarni ham o`sish/kamayish ifodasi bo`la oladi.

Quyidagi dastur sonning faktorialini topadi va for siklining ishlashini ko`rsatib beradi:

1-dastur

//Factorial of a number

#include<< iostream.h >

#include

void main( )

{

int num;

long factorial = 1 ;

clrscr( );

cout<<"Enter the number: ";

cin >> num;

if(num < 0)

cout <<"\n" << num <<" factorial not defined";

else

{

for (int i= 1; i < =num; + + i)

factorial * = i;

cout << "\nFactorial of " << num << " is " <

}

getch( ); //freeze the monitor

}