Mavzu: O’zgaruvchilarning belgili va matn ko’rinishlari. Amaliy dasturlar va ulardan turli sohalarda foydalanish

Program Alisher_Navoiy;

Const a=' Alisher Navoiy '; b=' – yilda tug‘ilgan'; c=1441; d='Buyuk shoir';

Var yil, s : String;

Begin

Str(c, yil); {c=1441 dan yil='1441' hosil qilindi} s:=Concat(d,a,yil,b);

WriteLn(s);

End.
6-misol. Berilgan butun sonning raqamlari yig‘indisini hisoblovchi dastur tuzing.
Program Raqamlar;

Var son, raqam, len, i, c, natija : Integer; _son, _raqam : String;

Begin Write('Butun son kiriting: '); ReadLn(son); Str(son,_son); len:=Length(_son); natija:=0;

For i:=1 to len Do begin

_raqam:=Copy(son, i, 1); Val(_raqam,raqam,c); natija:=natija+raqam; end;

WriteLn(son, ' ning raqamlari yig‘indisi=', natija); End.
Ushbu dastur kiritilgan son 32767 dan katta bo‘lsa, noto‘g‘ri natija beradi. Buning sababini o‘zingiz o‘ylab ko‘ring. Dasturga qanday o‘zgartirish kiritilsa, 2147483647 gacha bo‘lgan sonlarni ham qo‘llash mumkin bo‘lishini o‘ylab ko‘ring!
Paskalda satrlar «massiv xususiyati»ga ega. Ya’ni satr – massiv deb, satrdagi belgilar esa massivning elementlari deb qaraladi. Masalan, s – satrli o‘zgaruvchi bo‘lsa, s[3] – shu satrning 3-belgisini bildiradi. Ya’ni, s:='kompyuter' bo‘lsa, s[3]= 'm'.
7-misol. Berilgan satrdagi belgilarning ASCII kodlarini ekranga chiqaruvchi dastur tuzing.