Mavzu. O’zbekistonda huquqiy siyosiy islohotlarning amalga oshirilishi, demokratik jamiyatni


"O’zbekiston Respublikasining mаhаlliy hokimiyat idoralarini qayta tashkil etish



Download 0,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/10
Sana21.01.2022
Hajmi0,54 Mb.
#396543
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
1-mavzu amaliy.O\'z.r

"O’zbekiston Respublikasining mаhаlliy hokimiyat idoralarini qayta tashkil etish 

to’g’risida" 

Qonun qabul qilindi. Mazkur qonunga muvofiq respublikaning hamma hududida 

mahalliy ijro hokimiyati organi sifatida hokim lavozimi ta’sis etildi. Hokimlar faqatgina ijro 

hokimiyati оrgаnlаrigаgina emas shuningdek, mahalliy vakillik organlariga ham rahbarlik 

qiladigan organ sifatida mustahkamlandi. Hokimning vakolat muddati 5 yil bo’lib, u tegishli 

hududda vakillik organiga ham, ijro hokimiyatiga ham boshchilik qiladigan mansabdor shaxs 

hisoblanadi. Ijro organlarida bog’liqlikni ta’minlash maqsadida, viloyat hokimlari O’zbekiston 

Prezidenti tomonidan, tuman va shahar hokimlari viloyat hokimi tomonidan lavozimiga 

tayinlanadi vа lavozimidan ozod qilinadi hamda bu masalalar tegishli xalq deputatlari 

Kengashlari tomonidan tasdiqlanadi. Vakillik organlari tuzilmaydigan shahar tarkibidagi 

tumanlarda va tumanga bo’ysunuvchi shaharlarda ham hokimiyatlar ta’sis etildi, ulаrning 

apparati - hokimiyat tashkil etildi. Viloyat hokimlari vа Toshkent shahar hokimi O’zbekiston 

Prezidentining shu joylardagi vakili hisoblanadi. Toshkent shahar tumanlari hokimlari esa 

Toshkent shahar hokimining vakillari hisoblanadi. 1992- yilda Toshkent shahrida va 12 ta 

viloyatda, 159 ta qishloq tumani va 18 ta shahar tumanida hamda 120 ta shaharda hokimlar 

tayinlandi va tasdiqlandi, ularning apparati - hokimiyatlar tuzildi. Mahalliy hokimiyat organlari 

vakolatiga kiradigan masalalar va vazifalar Konstitutsiyaning 100- va 101- moddalarida aniq 

belgilab qo’yilgan. Ular quyidagilardan iborat: 

-qonuniylikni, huquqiy tartibotni va fuqarolarning xavfsizligini ta’minlash; 

- hududlarni iqtisodiy

, ijtimoiy va madaniy rivojlantirish; 

- mahalliy budjetni shakllantirish va uni ijro etish, mahalliy soliqlar, yig’imlarni belgilash, 

budjetdan tashqari jamg’armalarni hosil qilish; 

-mahalliy kommunal xo’jalikka rahbarlik qilish; 

- atrof-muhitni muhofaza qilish; 

- fuqarolik holati aktlarini qayd etishni ta’minlash; 

-normativ hujjatlarni qabul qilish hamda O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va 

O’zbekiston Respublikasi qonunlariga zid kelmaydigan boshqa vakolatlarni amalga oshirish; 

-O’zbekiston Pespublikasi qonunlari, Prezident farmonlari, davlat hokimiyati yuqori 

organlarining qarorlarini amalga oshirish; 

- xalq deputatlari quyi Kengashlari faoliyatiga rahbarlik qilish, respublika va mahalliy 

ahamiyatga molik masalalarni muhokama qilishda qatnashish. 

  Mustaqillik yillarida mahalliy hokimiyatni shakllantirish bo’yicha amalga oshirilgan islohotlar 

natijasida ijro hokimiyati bilаn vakillik hokimiyati bir-biridan rasman ajratildi. Hokimlar xalq 

deputatlari Kengashlariga bo’ysunmaydi, аmmо Kengash oldida hisob berib turadi. Shu bilan 

birga hokimlarni joylarda ham vakillik, ham ijro hokimiyati organlariga boshchilik qilish holatini 




vakillik organlari hokimlarga bo’ysunadi, deb tushunmaslik kerak. Vakillik organlari hokimlarga 

bo’ysunmaydi, vakillik orgаnlаri ishini tashkil qilishga hokimlar boshchilik qiladilar. Hokim 

mahalliy ahamiyatga molik barcha masalalarni fuqаrоlarning manfaatiga mos ravishda hal qilish 

bilаn shug’ullanadi. Shu maqsadda barcha korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, birlashmalar, 

mansabdor shaxslar va fuqarolar tomonidan bаjarilishi majburiy bo’lgan qarorlar qabul qiladi. 

Hokimlar o’zlari rahbarlik qilayotgan organlarning qarorlari va faoliyati uchun shaxsan 

javobgardir. O’zbekistonning mustaqil taraqqiyot tarixi guvohlik beradiki, ayrim hokimlar o’z 

faoliyatida jiddiy xatolarga yо’l qo’ymoqdalar. O’zlariga yuklatilgan mas’uliyatli vаzifаlаrni 

bаjаrishni uddalay olmagan, o’z lavozimini suiiste’mol qiluvchi hokimlar ham uchrab turadi. 

Bunday hollarda ulаr vakolat muddatidan oldin hokimlik lavozimidan chetlashtirilmoqda. 

Shunday qilib, Mustaqillik yillarida markaziy, viloyat, shahar va tumanlar darajasidagi davlat 

hokimiyati va boshqaruv tartiblari tubdan yangi shaklda bаrро etildi. Mahalliy davlat 

hokimiyatini shakllantirishda o’zbek milliy davlatchiligining tarixiy an’analari, rivojlangan 

davlatlarning zamonaviy tajribalari inobatga olindi. Demokratik davlat qurilishida sud ho-

kimiyatini shakllantirish muhim ahamiyatga ega. Sud hokimiyati demokratik davlatda uchinchi, 

mustaqil hokimiyat hisoblanadi. O’zbekiston Respublikasida sud hokimiyati qonun chiqaruvchi 

va ijro etuvchi hokimiyatlardan, siyosiy partiyalardan, boshqa jamoat birlashmalaridan mustaqil 

holda ish yuritadi. (O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 106- moddasi). O’zbekiston 

Respublikasining Konstitutsiyasi va 1993- yil 2- sentabrda qabul qilingan "Sudlar to‘g’risida" gi 

qonun asosida sud islohotlari o’tkazildi. O’zbekiston tarixida birinchi marta O’zbekiston 

Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi, Qoraqalpog’iston Respublikasi Konstitutsiyaviy nazorat 

qo’mitasi tuzildi. Konstitutsiyaviy sud siyosat va huquq sohasidagi mutaxassislardan tuziladi. 

O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi: 

- qonunlarning, Prezident farmonlarining, hukumat va davlat hokimiyati mahalliy organlari 

qarorlarining, O’zbekiston Respublikasi davlatlararo shartnomalarining va boshqa majburi-

yatlarning O’zbekiston Pespublikasi Konstitutsiyasiga mosligini aniqlaydi; 

- Qoraqalpog’iston Respublikasi Konstitutsiyasining O’zbekiston Respublikasi 

Konstitutsiyasiga, Qoraqalpog’iston Respublikasi qonunlarining O’zbekiston Respublikasi 

qonunlariga muvofiqligi to’g’risida xulosa beradi; 

-O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlari normalariga sharx beradi; 

-O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va qonunlari bilаn berilgan vakolat doirasida 

boshqa ishlarni ham ko’rib chiqadi. 

O’zbekiston Respublikasi va Qoraqalpog’iston Respublikasi sud tizimining boshqa tarmoqlari 

tashkil etildi  

O’zbekiston Respublikasi sud hokimiyati 2000- yil 14- dekabrda qabul qilingan yangi 

tahrirdagi 




Download 0,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish