Mavzu: O‘zbekistonda bankomatlarni joriy etishning tahlili va samaradorligi

Bizning bankomatlar orqali Siz quyidagilarni amalga oshirishingiz mumkin:
1.Visa, Mastercard, Uzcard, UnionPay, МИР plastik kartalaridan
2.Balansni tekshirish
3.Operatsiyalar bo‘yicha ko‘chirmalar olish
4.PIN-kodni o‘zgartirish
5.Kartalar bo‘yicha boshqa operatsiyalar
Soxta bankomatlar. Texnik jihozlarni talab qiladigan juda kam uchraydigan usul. Firibgarlar haqiqiy bankomatlarga o‘xshagan soxta bankomatlar yasaydilar yoki eskisini qayta ishlab, odamlar gavjum joylarga joylashtiradilar. Bunday bankomat kartani qabul qiladi, PIN kodni kiritishni talab qiladi, shundan so'ng u pul berishning mumkin emasligi haqida xabar beradi (bankomatda pul yo'qligi yoki texnik xato bahonasida) va kartani qaytarib beradi. Bankomatda ma'lumotlar kartadan va PIN-koddan ko'chiriladi, bu firibgarlarga keyinchalik dublikat qilish va mijozning hisobidan pul olish uchun foydalanish imkonini beradi.
2011-yilda bankomat yordamida PIN-kodlarni o‘g‘irlashning nazariy jihatdan mumkin bo‘lgan yana bir usuli haqida hisobotlar paydo bo‘ldi: yuqori sezgir infraqizil kameradan foydalanish. Navbatdagi tajovuzkor oldingi foydalanuvchi PIN-kodni kiritgan klaviaturaning suratini oladi. Tegilgan tugmalar biroz issiqroq, oxirgi bosilgan tugma esa oxirgisidan ko'ra issiqroq bo'ladi va hokazo. Biroq, bu usulning muvaffaqiyati klaviatura turiga (metall klaviaturalar yuqori issiqlik o'tkazuvchanligiga ega va ularning tugmachalarining harorati tezda tenglashtiriladi) va mijoz klaviaturada boshqa biror narsa yozgan-qilmaganiga (masalan, miqdorga) bog'liq. ). PIN-kodni termal iz bilan olib tashlamaslik uchun klaviatura bilan ishlagandan so'ng qisqa vaqt ichida kaftingizni ustiga qo'yish kifoya. Bankomatlar va ularni qo'llab-quvvatlaydigan elektron tarmoqlar odatda juda ishonchli: testlar odatda mijozlarning bankomatlarga 98,25% kirishini va bankomat tarmoqlarini boshqaradigan xost tizimlari uchun 99,999% gacha mavjudligini ta'minlaydi. Agar bankomat tarmoqlari ishlamay qolsa, mijozlar o'z banklari uchun keyingi ish kunigacha tranzaktsiyalarni bajara olmasligi mumkin.


Shuni ta'kidlash kerakki, barcha nosozliklar mijozlarga zarar etkazmaydi: masalan, bankomatlar hisobvaraqdan mablag'larni yechib olmasdan naqd pul berish yoki yuklangan banknotlarning nominalini noto'g'ri hisoblash natijasida qimmatroq bo'lgan banknotlarni chiqarish holatlari bo'lgan. bank xodimlari kassetalarga.
Uzcard plastik kartalari saqlovchilari uchun bankomatlar orqali bank kartalari hisobini naqd pul mablagʻlari bilan toʻldirish imkonini beradigan yangi хizmat yoʻlga qoʻyildi, deb ma’lum qiladi YaUPM.


Ilgari kartani naqd pul bilan toʻldirish uchun хizmat koʻrsatuvchi bankka borishga toʻgʻri kelardi. Bu, ayniqsa, bank mijoz joylashgan joydan ancha yiroqda boʻlgan hollarda noqulayliklar tugʻdirardi.

Endi yaqin atrofda oʻrnatilgan NCR SelfServ 6632 rusumidagi bankomat orqali buni amalga oshirish mumkin. Bunday bankomatlar Agrobank, Xalq banki, Ravnaq-bank, KDB va Hi-Tech bank da oʻrnatildi.

Yagona umumrespublika protsessing markazi matbuot хizmatida Norma portaliga berilgan tushuntirishga koʻra, hisobga kiritish uchun eng kam kupyuralar miqdori – bitta, eng koʻp miqdori esa – cheklanmagan deb belgilangan. Katta pul massasini bir yoʻla kiritish moʻljal qilinganda, uni qismlarga boʻlib kiritish zarur. Masalan, agar 100 ta banknota kiritiladigan boʻlsa, uni shunday qismlarga boʻlish kerakki, har biri 40 kupyuradan oshmasligi lozim.