Mavzu: O'zbekiston to'qimachilik sanoatining joylashish va rivojlanish xususiyatlari Reja: Kirish

1.1.1-rasm. Andijon to’qimachilik fabrikasi⁵
Bularni ichida G‘ijduvon, Rishton, Beshariq, Yangiqо‘rg‘on, Uychi, Haqqulobod, Tо‘rtkо‘l, Kitob, Jarqо‘rg‘on, Jizzax shahobchalarida kamida 80 tadan yigiruv mashinalari о‘rnatilgan bо‘lsa, Qoraqamish, Asaka, Qо‘rg‘ontepa, Marhamat, Poytug‘, Vobkent, Rishton, Uychi shahobchalarining har birida 500 dan ortiq tо‘quv dastgohlari bor edi. Shunga qaramay, respublikamizda paxta tolasidan tayyor tо‘qimachilik mahsulotlari ishlab chiqarish 6-8 foizdan oshmadi. Respublikada tayyorlangan paxta tolasining 92-94 foizi xomashyo sifatida olib chiqib ketildi va asosan Rossiya Federatsiyasi, Ukraina, Belorusiya va boshqa respublikalarda qayta ishlanib tayyor mahsulotga aylantirildi. Bugungi kunda tо‘qimachilik sanoati О‘zbekiston iqtisodiyotida о‘z о‘rni va salohiyatiga ega. 1991-yilda uning yalpi mahsulotdagi ulushi 8,5 foizga teng edi. Ammo mustaqillikning dastlabki yillarida uning salmog‘i boshqa sobiq sovet respublikalarida bо‘lganidek, ikki va undan kо‘p martaga kamayib ketdi. Bu haqda Rossiyaning “Tekstilnaya promishlennost” jurnalida (1997 yil 5-son) quyidagi ma’lumotlar keltirilgan. Tо‘qimachilik sanoati 2006-2012 yillarda iqtisodiy о‘sishning “lokomativi”ga aylanishi uchun barcha imkoniyatlarga ega. Mustaqillik sharoitida ichki omillar va tarmoq rivoji sharoitlarining ijobiy tomonga о‘zgarishini ham hisobga olib tarmoqqa soliq bosimini kamaytirish va xomashyoni olish hamda baholash tizimlarini takomillashtirish, shuningdek, tо‘qimachilik sanoatini rivojlantirish dasturida kо‘zda tutilgan chora va mexanizmlarni amalga oshirish sharoitida tо‘qimachilik sanoatining YAIMdagi ulushi 2014-yildagi 2.8% 2020-yilga kelib 5 % ga, uning yalpi ulushi (yondosh tarmoqlarga ta’sirini ham hisoblaganda) 7.1 % dan 10.8 % ga qadar oshdi.

1.1.2-rasm. Namangan to’qimachilik fabrikasi⁶
Shuni alohida ta’kidlash joizki, О‘zbekiston, boshqa tо‘qimachilik sanoati ishlab chiqaruvchilarga nisbatan jiddiy raqobatbardosh afzalliklarga ega.