Mavzu: O’zbakistonning Zarafshon va Quyi Amudaryo tabbiy geografik o’lkalaridagi kanallariga qiyosiy ta’rif

Mavzu: O’zbakistonning Zarafshon va Quyi Amudaryo tabbiy geografik o’lkalaridagi kanallariga qiyosiy ta’rif

Shomirzayeva Shohista

Reja:

Kirish

Asosiy qism

1. O’zbekistonni tabiiy geografik rayonlashtirish.

2. Zarafshon tabiiy geografik rayonidagi kanallarga qiyosiy tavsif.

3. Quyi Amudaryo tabiiy geografik o’lkasidagi kanallar.

Xulosa.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.

Kirish

Qishloq xoʻjaligi, asosan, sugʻorma dehqonchilikka asoslangan Oʻrta Osiyoda juda yirik Kanallar, jumladan, Turkmanistonda Krrakum kanali, Tojikistonda Katta Hisor kanali, Oʻzbekistonda Amu-Buxoro mashina kanali, Karshi magistral kanali, Katta Fargʻona kanali, Janubiy Mirzachoʻl kanali, Doʻstlik kanali va b. qurilgan

KANAL, sugʻorish kanali — maxsus qazilgan suv yoʻli, sugʻorish sistemasining asosiy qismi. Kanal, oʻtaydigan vazifasiga qarab, magistral (dare, suv ombori va sh. k. suv manbalaridan sugʻoriladigan yerlarga suv oqib keladigan); taqsimlaydigan (magistral kanallardagi suvni tuman yoki xoʻjaliklarga tarqatadigan); xoʻjalik (suvni tumanlararo yoki xoʻjaliklararo Kanaldan olib, xoʻjalikning sugʻoriladigan yerlariga oqizadigan), suvni egatlarga taqsimlash uchun xizmat qiladigan muvaqqat (ariq) turlarga boʻlinadi. Kanal suv olish inshootlaridan boshlanadi. Suv olish inshootlari orqali suv Kanalga oʻzi oqib oʻtadi (oʻzioqar kanallar) yoki nasos st-yasi (mashina kanallari) orqali koʻtarib beriladi. Kanal qazilma, koʻtarma, yarim qazilma-yarim koʻtarma tarzda qurilishi mumkin. Odatda, uning koʻndalang kesimi trapetsiya shaklida boʻladi. Ayrim hollarda, Kanal oʻzani beton yoki temir beton bilan krplanadi, hoz. davrda yigʻma temir-beton konstruksiyalaridan keng foydalanilmoqda. Magistral, tumanlararo vaxoʻjaliklararo Kanallar boʻylab uni ishlatish bilan bogʻliq boʻlgan yoʻl va aloqa liniyasi oʻtkazish uchun yer-qirgʻoq polosasi ajratiladi. Bir Kanaldan ikkinchisiga suv taqsimlanadigan joylarda rostlagich zulfinlari va suv oʻlchagich moslamalar b-n taʼminlanadigan suv taqsimlagich inshootlar quriladi