Mavzu: O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari Reja: 1 O’sish va rivojlanishning umumiy qonuniyatlari

XVII-asrning birinchi yarmida fransuz filosofi R.Dekart refleksni kashf etganligi fiziologiyaning rivojlanishi uchun katta ahamiyatga ega bo‘ldi.

• XVII-asrning birinchi yarmida fransuz filosofi R.Dekart refleksni kashf etganligi fiziologiyaning rivojlanishi uchun katta ahamiyatga ega bo‘ldi.
• D.A. Borelli nafas harakatlarining mexanizmini, diafragmaning rolini o‘rgandi va tomirlardagi qon xarakatini o‘rganishga gidravlika qonunlarini tadbiq etdi;
• S.Gels qon bosimini aniqladi;
• X.R. SHeyner ko‘zga optika nuqtai nazaridan qaradi, ko‘zdagi muhitlarning nur sindirish qobilyatini o‘rgandi va ko‘rish sezgilarining hosil bo‘lishida ko‘z to‘r qavatining rolini aniqladi;

R.Reomyur va L. Spallansani ovqat xazm bo‘lishining ximizmi bilan shug‘ullandi;

• R.Reomyur va L. Spallansani ovqat xazm bo‘lishining ximizmi bilan shug‘ullandi;
• A.L.Lavuaze nafas jarayonlari xaqidagi tasavvurlarining ilmiy asoslarini yaratdi va organizm sarflaydigan energiya miqdorini P.S. Laplas bilan birga birinchi marta o‘lchadi; A.Galler qo‘zg‘alunchanlik va sezuvchanlik xodisalarini birinchi bo‘lib mukammal tekshirdi; L.Galvani bioelektr hodisalarini kashf etdi va elektrofiziologiyaga asos soldi.
• M.V. Lomonosov (1748y) tabiatning umumiy qonuni - modda va harakatning saqlanish qonunini ta’riflab berdi.

XIX asrda K.Lyudvig qon bosimini tekshiradigan asbob (suzgichli manometr), qonning harakat tezligini o‘lchaydigan (qon soati) va kimografni ixtiro etdi; I.M.Sechenov qondan gazlarni ajratib olish metodini ishlab chiqdi;

• XIX asrda K.Lyudvig qon bosimini tekshiradigan asbob (suzgichli manometr), qonning harakat tezligini o‘lchaydigan (qon soati) va kimografni ixtiro etdi; I.M.Sechenov qondan gazlarni ajratib olish metodini ishlab chiqdi;
• E.Marey fiziologiyani harakatlarni tekshirish metodikalari bilan boyitadi va pnevmatik qayd qilish (yozib olish) asbobini ixtiro etdi (Marey kapsulasi); A.Mosso organlarning qon bilan to‘lishini qayd qiladigan asbob (ergograf) va gavdani qonning qayta taqsimlanishini o‘rganish uchun torozi stolni taklif etdi.
• E.Pflyuer qo‘zg‘aluvchan to‘qimalarga doimiy (o‘zgarmas) tokning ta’sir etish qonunlarini kashf etdi va keyinchalik bu qonunni B.F.Verigo qayta ko‘rib chiqdi va rivojlantirdi.