Mavzu: O’simliklarni ko’payishi

Mavzu: O’simliklarni ko’payishi.

• Reja.
• O’simliklarni tabiatda vegetativ ko’payishi.
• 2. Madaniy o’simliklarning vegetativ ko’payishi.
• 3. Savol va topshiriqlar

1. O’simliklarni vegetativ ko’payishi.

• Ko'payish - tirik organizmlarning muhim xususiyati. O'simliklarning ko'payishi ikki xil usulda: jinssiz va jinsiy usullarda ko'payadi. Jinssiz ko'payish yo'llaridan biri ve­getativ ko'payishdir. O'simliklarning ildiz, ildizpoya, tugu-nak, piyozbosh, novda va bargdan ko'payishiga vegetativ ko'payish deyiladi.

• Vegetativ orgonlar o’simliklarning rivojlanishida katta ro’l o’ynaydi. Respublikamizda tabiiy holda o’sadigan o’simliklar urug’dan tashqari vegetativ orgonlarda ham ko’payidi.
• Siz ajriq, g'umay, salomalaykum, bug'doyiq kabi o'simliklarning ildizpoyasidan ko'payishini yaxshi bilasiz.

Shuningdek lola, boychechak, gladiolos va nargisga o’hshaydigan piyozboshdan ko’pa-yadigan o’simliklar bor. Bu o’simliklar tuproq orasida piyozboshlar hosil qiladi. Kelgusi yili ulardan yangi o’simliklar o’sib chiqadi.

• Qoraqat, terak, namatak, olvoli, shirinmiya, yantoq kabi o’simliklarning ildizidagi kurtaklardan yangi novdalar hosil bo’ladi. Bu novdalar ildiz bachkisi deyiladi. Kelgusida shu bachkilardan yangi mustaqil o’simliklar yetiladi.
• Vegetativ yo‘l bilan ko‘payadigan bitta terak daraxti atrofida yer os tidan o‘sib chiqadigan bachkilar hisobiga o‘nlab yangi daraxt tuplari hosil bo‘ladi.

Tabiatda daraxt va butalar ma’lum vaqtdan so‘ng qariydi va ularning o‘rnini bachkilardan chiqqan yangi daraxtlar egallaydi. Shunday qilib, o‘simliklar vegetativ yo‘l bilan ko‘payishda davom etadi.

• Tabiatda daraxt va butalar ma’lum vaqtdan so‘ng qariydi va ularning o‘rnini bachkilardan chiqqan yangi daraxtlar egallaydi. Shunday qilib, o‘simliklar vegetativ yo‘l bilan ko‘payishda davom etadi.

Tabiatda turli hodisalar bo‘lib turadi. Masalan, ba’zan yer surilishi yoki suv toshqini natijasida o‘simliklarning shox- shabbasi (masalan, tollar) sernam tuproq ostida qolib, ulardagi kurtaklardan yangi novda o‘sib chiqadi.

• Tabiatda turli hodisalar bo‘lib turadi. Masalan, ba’zan yer surilishi yoki suv toshqini natijasida o‘simliklarning shox- shabbasi (masalan, tollar) sernam tuproq ostida qolib, ulardagi kurtaklardan yangi novda o‘sib chiqadi.