Mavzu: O’rta Osiyoning qadimgi xalqlari haqida mahalliy manbalar



Download 6,3 Kb.
bet3/3
Sana06.04.2022
Hajmi6,3 Kb.
#531544
1   2   3
Bog'liq
Mavzu O’rta Osiyoning qadimgi xalqlari haqida mahalliy manbalar-fayllar.org

Qadimgi turkiy yozuv


  • Qadimda sug’diy, bohtariy va xorazmiy yozuvlari qatorida oromiy alifbosi asosida turkiy yozuv ham kashf etilgan. Hozirgi vaqtda Osiyo va Yevropaning turli mintaqalarida topilgan bu yozuvlardagi yodgorliklar soni 300 ga yaqinlashib qoldi.

  • Dastlab ular Yenisey va O’rxun daryolari havzasidan topilib, belgilarning o’ziga xos runiysimon shakliga ko’ra, “O’rxun-yenisey runiy yozuvi deb atala boshladi. 38 ta harfdan iborat bu yozuv Janubiy Sibir, Markaziy Osiyoda keng tarqalgan.

  • Runiy yozuvlarining kattagina qismi qoyalarga, qabrtoshlarga, toshdan yasalgan odam haykalchalariga o’yib yozilgan. Bir qism xatlar esa metalldan ishlangan idishlarda, sopol, tanga, qog’oz va yog’ochda uchraydi.

  • Qadimgi turkiy yozuvi asosan buddaviy tarixiy biografik lavhalardan iborat bo’lib, turk, uyg’ur, qirg’iz aslzodalari, xoqon urug’idan chiqqan mashxur kishilarning xizmatlari va ularning qahramonlik xatti-harakatlarini maqtashga bag’ishlangan.

Noma’lum yozuv


  • Bu yozuvga tegishli dastlabki ma’lumot 1954-yilda fransuz arxeologi A.Marik tomonidan bir idish parchasidagi yozuv tadqiqidan boshlandi. Bu birinchi “noma’lum yozuv” namunasi edi. 1966-yilda G.A. Pugachenkova ham Xolchayondan “noma’lum yozuv” lavhasini topdi.

  • 1967-yilda Dashti Navur (Afg’oniston) da qoyaga yozilgan shunday yozuv namunasi topiladi. Mashxur tilshunos olim J.Fyusman bu xat o’ng tomondan chap tomonga qarab yozilishini, Surx-Kotal va Xolchayon yozuvlari bilan bir ekanligini isbotlaydi.

E’tiboringiz uchun raxmat!



http://fayllar.org
Download 6,3 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish