Mavzu: O’rta Osiyo tabiati va hayvonot olamini o’rganish tarixi



Download 4,76 Kb.
Sana03.07.2022
Hajmi4,76 Kb.
#737141
Bog'liq
Mavzu O’rta Osiyo tabiati va hayvonot olamini o’rganish tarixi-hozir.org


Mavzu: O’rta Osiyo tabiati va hayvonot olamini o’rganish tarixi

Mavzu: O’rta Osiyo tabiati va hayvonot olamini o’rganish tarixi

Oʻrta Osiyo, jumladan Oʻzbekiston hayvonot dunyosini oʻrganish boʻyicha maxsus ilmiy tadqiqotlar 19-asrning 2-yarmidan boshlandi. Rus olimi N.A. Seversov Orol dengizi, Ustyurt, Qizilqum, Sirdaryo, Pomir, Tyanshan hayvonlarini; A. P. Fedchenko Olay va Zarafshon vodiysi hayvonlarini oʻrganadi. V. F. Oshanin "Turkiston yarim qattiq qanotlilari faunasi" asarida hasharotlarning 700 dan ortiq turi toʻgʻrisida maʼlumot bergan. Uning tashabbusi bilan 1876 y.da Toshkentda tabiat muzeyi ochiladi. 20-asrning boshlarida olib borilgan zoologik tadqiqotlar, asosan, mahalliy aholi oʻrtasida keng tarqalgan parazit va kasallik tarqatuvchi hayvonlarni oʻrganish, ularga qarshi kurash choralarini ishlab chiqish bilan bogʻliq. Oʻrta Osiyoning turli xududlariga bir qancha ekspeditsiyalar uyushtirilib, bezgak chivini va rishtaning biologiyasi batafsil oʻrganildi (L. M. Isayev, N. I. Xodukin).


  • Oʻrta Osiyo, jumladan Oʻzbekiston hayvonot dunyosini oʻrganish boʻyicha maxsus ilmiy tadqiqotlar 19-asrning 2-yarmidan boshlandi. Rus olimi N.A. Seversov Orol dengizi, Ustyurt, Qizilqum, Sirdaryo, Pomir, Tyanshan hayvonlarini; A. P. Fedchenko Olay va Zarafshon vodiysi hayvonlarini oʻrganadi. V. F. Oshanin "Turkiston yarim qattiq qanotlilari faunasi" asarida hasharotlarning 700 dan ortiq turi toʻgʻrisida maʼlumot bergan. Uning tashabbusi bilan 1876 y.da Toshkentda tabiat muzeyi ochiladi. 20-asrning boshlarida olib borilgan zoologik tadqiqotlar, asosan, mahalliy aholi oʻrtasida keng tarqalgan parazit va kasallik tarqatuvchi hayvonlarni oʻrganish, ularga qarshi kurash choralarini ishlab chiqish bilan bogʻliq. Oʻrta Osiyoning turli xududlariga bir qancha ekspeditsiyalar uyushtirilib, bezgak chivini va rishtaning biologiyasi batafsil oʻrganildi (L. M. Isayev, N. I. Xodukin).

Bir qancha hududlarda bezgakni tadqiq qiladigan stansiyalar va Tropik kasalliklar instituti (hozirgi Tibbiyot parazitologiya instituti) tashkil etildi. Bu tadbirlar tufayli 20-asrning oʻrtalariga kelib bezgak va rishta batamom tugatildi.


  • Bir qancha hududlarda bezgakni tadqiq qiladigan stansiyalar va Tropik kasalliklar instituti (hozirgi Tibbiyot parazitologiya instituti) tashkil etildi. Bu tadbirlar tufayli 20-asrning oʻrtalariga kelib bezgak va rishta batamom tugatildi.

  • Oʻzbekiston hayvonot dunyosini oʻrganish, ayniqsa, Turkiston davlat universiteti tashkil etilgandan soʻng jadallashdi. Bu davrdagi zoologik tadqiqotlar hayvonlarning deyarli barcha taksonomik guruxlarini oʻz ichiga oladi. Untning zoologiya va gidrobiologiya kafedralarida tuproq hayvonlari (bir hujayralilar, nematodalar, yomgʻir chuvalchanglari), suv havzalari plankton tarkibi va hasharotlar oʻrganildi (A. L. Brodskiy, Ye. S. Kiryanova, S. D. Muraveyskiy, N. A. Keyzer, V. F. Gurvich, V. P. Nevskiy).

Zoologik tadqiqotlar miqyosi Oʻzbekistonning turli shaharlarida oliy oʻquv yurtlari va, ayniqsa, Oʻzbekiston FA Zoologiya instituti tashkil qilinishi tufayli yanada kengaydi. 20-asrning oʻrtalari va 2-yarmidagi asosiy tadqiqotlardan tuproq bir hujayralilari (A.L.Brodskiy, V.F. Nikolyuk va b.), oʻsimlik nematodalari (A.Toʻlaganov , Sh. Xurramov, Z. Norboyev, O. Mavlonov va b.), yovvoyi va qishloq xo’jaligi hayvonlari gelmintlari (M. Sultonov, I. Ergashev, J. Azimov, T. Krbilov, N. Matjonov, Sh. Azimov, S. Dadayev va b.), oʻrgimchaksimonlar (N. Ergashev) va zararkunanda hasharotlarni (V. Yaxontov, S. Alimuhamedov, R. Olimjonov, A. Muhammadiyev, A. Hamroyev, M. Ahmedov, G. Dubovskiy, B. Allamurodov va b.) oʻrganish sohasida olib borilgan tadqiqotlar ayniqsa salmoqli boʻldi


  • Zoologik tadqiqotlar miqyosi Oʻzbekistonning turli shaharlarida oliy oʻquv yurtlari va, ayniqsa, Oʻzbekiston FA Zoologiya instituti tashkil qilinishi tufayli yanada kengaydi. 20-asrning oʻrtalari va 2-yarmidagi asosiy tadqiqotlardan tuproq bir hujayralilari (A.L.Brodskiy, V.F. Nikolyuk va b.), oʻsimlik nematodalari (A.Toʻlaganov , Sh. Xurramov, Z. Norboyev, O. Mavlonov va b.), yovvoyi va qishloq xo’jaligi hayvonlari gelmintlari (M. Sultonov, I. Ergashev, J. Azimov, T. Krbilov, N. Matjonov, Sh. Azimov, S. Dadayev va b.), oʻrgimchaksimonlar (N. Ergashev) va zararkunanda hasharotlarni (V. Yaxontov, S. Alimuhamedov, R. Olimjonov, A. Muhammadiyev, A. Hamroyev, M. Ahmedov, G. Dubovskiy, B. Allamurodov va b.) oʻrganish sohasida olib borilgan tadqiqotlar ayniqsa salmoqli boʻldi



http://hozir.org
Download 4,76 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish