Mavzu: O’rta asrlar davri arxeologiyasi

Ilk o’rta asrlarda haykaltaroshlik, tasviriy san’at va me’morchilikning rivojlanishi.

• 
  Arxelogik qazishmalar davomida ochilgan Bolaliktepa, Varaxsha, Afrasiyob, Panjikent devoriy sur’atlari monumental tasviriy san’at olamining nodir namunalaridir. Bu asarlarda ilk o’rta asrlar davrining professional musavvirlari mifologik ijodiyat obrazlar va adabiy epik an’analar dunyosini tasviriy san’atda ifoda etganlar. Shuningdek ular orqali aniq tarixiy voqealar va uzoq o’tmishda o’tgan ajdodlarimizning diniy urf-odatlari, ularning ahloq normalaridan tortib to xulq-atvorlarigacha, o’sha davr ideal obrazlarida bizgacha etkazilgan. Tasviriy san’at orqali feodal jamiyati aristokratiyasining ichki hayoti va kundalik turmush tarzi rang barang suratlarda ochib berilgan. Masalan, Termiz yaqinidan topilgan, Tohariston musavvirlari maktabiga mansub Bolaliktepa (V-VI asrlar) devoriy sur’atlarida moviy osmon fonida tasvirlangan bazm syujetida, shohona kiyimdagi erkak va ayollarning qo’llarida oltin va kumush qadahlarni ko’tarib turgan holatlarii aks ettirilgan.