Mavzu. O‘rnatilgan tizimlarda xotiraning tashkil etilishi. Reja: 1 Xotira iyerarxiyasi

DIP, SIMM, DIMM va SIP xotira chiplari mavjud.
5-rasm. DIP xotirasiga misol
6-rasm. DIP xotirasi sxemasi.
Xotira chiplari ikki xil SIMM va SIP mikrosxemalari shaklida ishlab chiqarilgan. Har bir mikrosxemalar kichik bir plata bo'lib, unda bir nechta (odatda 8 yoki 9) xotira chiplari joylashgan. Ushbu platani kompyuterning ona platasiga juftlarga ulanadigan ulagich mavjud.
SIMM (Single In line Memory Module, DRAM) va SIP mikrosxemalari tashqi ko'rinishi kompyuterga ulanish uchun ishlatiladigan ulagich turida farqlanadi. SIMM tipidagi mikrosxemalar tekis ulagichlarga ega. SIP mikrosxemalari kontaktlari plataga "yopishmaydi" ammo kichik pinli ignalari bo'lgan ulagichlari mavjud.
7-rasm DIMM va SIMM mikro sxemalari ko`rinishi
8-rasm. DDR SDRAM
SDRAM xotirasining keyingi avlodlaridan biri – uzatishning ikkilangan tezligiga ega bo‘lgan DDR SDRAM (Double Data Rate SDRAM) xotirasidir.
SDRAM kabi, DDR SDRAM xotirasi tizim chastotasi bilan sinxron ishlaydi. Ammo, ma’lumotlar takt generatorning signal orqa va oldi fronti bo‘yicha hisoblanadi. Lekin SDRAM xotirasidan foydalanishda faqatgina oldi fronti bo‘yicha. Shunday qilib DDR SDRAM xotirasi SDRAM ga nisbatan tezroq uzatadi, y’ani shinaning 133 MGts chastotasida ish unumdorligi 266 MGts ni tashkil qiladi. Bu tizim ikki marotaba tezroq ishlaydi degani emas. Ikki martda tezroq xotira ishlaydi va shuning uchun ShK umumiy unumdorligi oshmoqda
9-rasm. DDR DIMM modullari
3. Xotira ishidagi nosozliklarni bartaraf etish va tiklash.
Xotira ishidagi muammolar quyidagi tamoyillarga ko‘ra paydo bo‘lishi mumkin:
xotira modullarning fizik taraflama ishdan chiqishi,
BIOSning noto‘g‘ri sozlanishi,
Windows tarkibiy tuzilmadagi muammolar va ilovaning notog‘ri sozlanganligi.

Nazorat savollari

• 
  1. Doimiy xotira nima va uning vasifasi?
  
• 
  2. SIMM, SIP, DIP xotiralar farqi?
  
• 
  3. Xotira fizik adresi deb nimaga aytiladi?
  
• 
  4. KESh va tezkor xotirlarning farqi?
  
• 
  5. Xotirani qayta tiklash?
  
• 
  6. Xotira nosozliklarini tekshirish?