Mavzu: O`lchоv-infоrmаtsiоn tizimi (O`IT)ni tenzometrik datchiklarni ulash usullarini o’lchash tizimi sezgirligiga ta’sirini o‘rganish

---

Labоrotoriya ishi № 4 
 
Mavzu: O`lchоv-infоrmаtsiоn tizimi (O`IT)ni tenzometrik 
datchiklarni ulash usullarini o’lchash tizimi sezgirligiga ta’sirini o‘rganish.
 
 
Ishdan maqsad: 
1.
O`lchov-o`zgartirgichlar (O`O`)ning tuzilishi ishlashi bo`yicha bilimlarni 
mustahkamlash 
2.
Traktor va qishloq xo`jalik mashinalarini sinash vaqtida qo`llaniladigan 
O`O`ning ishlashi bo`yicha amaliy ko`nikmalar hosil qilish. 
3.
Оstsillоgrаmmаlаrni ishlаshini o`rgаnish 
 
 
Jihozlar va asboblar: 
tenzometr, reostat, taxogenerator
 
 
Qisqacha nazariy ma’lumotlar: 
Reostatli O`O`
o`zgaruvchan qarshilikdan tuzilgan bo`ladi. 
1 –rasmda tasvirlangan xalqa shakldagi qarshilikda qarshilik R (chiqish 
kattaligi) harakatchan elementning 

burchak bilan (kirish kattaligi) o`lchanuvchi 
holatiga bog’liq bo`ladi. 
Fotoqarshiliklar va fotodiodlar. 
Bularda
 
yorug’lik ta’sirida qarshilik 
o`zgaradi.Bu хususiyatdan, masalan, valning burilish burchagi va burchak tezligini 
topishda foydalanish mumkin. 
Taxogenarotorlar
- foal o`zgartiruvchilar sirasiga kirib burchak tezlikni 
o`lchashga xizmat qiladi. 
Ular elektr toki hosil qiluvchi generotor shaklida tayyorlangan bo`lib, bunda 
hosil b o`lgan tokning chastotasi yoki kuchlanishi rotorning burchak tezligiga 
proporsional bo`ladi. 
Taxogenoratorning o`lchash sezgirligi: 
bu yyerda 


- asbob ko`rsatmalarining orttirmasi, 

x
– o`lchanayotgan kattalik o`zgarishi. 

 
Bajariladigan topshiriq: 
1.
Reostatli O`O` sezgirligini aniqlash; 
2.
Taxogeneratorning sezgirligini aniqlash; 
3.
O`tkazilgan tajribalar bo`yicha xulosalar qilish; 
4.
Nazorat savollariga javob berish.