Mavzu: O’lchash xatoliklari

Uslubiyatlar yaroqliligini baholash. Bunda o‘lchashlarni bajarish uslubiyatlari va sinov uslubiyatlarining yaroqligini baholash tushuniladi.

• Uslubiyatlar yaroqliligini baholash. Bunda o‘lchashlarni bajarish uslubiyatlari va sinov uslubiyatlarining yaroqligini baholash tushuniladi.
• Amaliyotda eskirgan o‘lchashlar uchun qo‘llaniladigan aniq maqsadli uslubiyatlarini ko‘proq ularning yaroqliligini baholash bo‘yicha tadqiqotlar jarayonida belgilanadi.
• Bunday tadqiqotlarning natijalari usullarning umumiy tavsifnomalari bo‘yicha ham, unga ta’sir etuvchi alohida omillar bo‘yicha ham axborot beradi va bu axborotdan noaniqlikni baholashda foydalanish mumkin.

Uslubiyatning yaroqliligini baholash bo‘yicha tadqiqotlar samaradorlikning umumiy ko‘rsatkichlarini aniqlash maqsadiga ega. Uslubiyatni ishlab chiqish va uning laboratoriyalararo tadqiqoti jarayonida yoki ichki laboratoriya tadqiqoti dasturiga rioya etgan holda belgilanadi.

• Uslubiyatning yaroqliligini baholash bo‘yicha tadqiqotlar samaradorlikning umumiy ko‘rsatkichlarini aniqlash maqsadiga ega. Uslubiyatni ishlab chiqish va uning laboratoriyalararo tadqiqoti jarayonida yoki ichki laboratoriya tadqiqoti dasturiga rioya etgan holda belgilanadi.

Noaniqlikning asosiy manbalari:

• - o‘lchash usuli (o‘lchash modeli; kuzatishlar miqdori; o‘lchash davomiyligi; o‘lchash uslubini tanlash; o‘lchov vositalari; standart namuna)
• - o‘lchash qurilmalari (kalibrlash noaniqligi; ko‘rsatkichlar variatsiyasi; oxirgi kalibrlashdan keyingi o‘tgan vaqt; sezuvchanlik ostonasi; harorat);
• - atrof-muhit (harorat; namlik; bosim; xona tozaligi; magnit va gravitatsion maydon; vibratsiya; turli nurlanishlar, yorug‘lik);
• - o‘lchanuvchi obyekt (harorat; yuza; material; o‘lchamlar);
• - operator (ish tajribasi; o‘lchov vositasini tanlash; ma’lumoti; halolligi).