Mavzu: Oila psixologiyasining umumiy asoslari. Reja

Mavzu: Oilaviy nizolar psixologiyasi. Ajralish, uning sabab va oqibatlari.


Reja:

1. Er-xotin nizolari.

2. Ota-onalar va farzandlar o’rtasidagi nizolar.
3. Qaynona – kelin o’rtasidagi nizolar.
4. Qaynona – kuyov orasidagi kelishmovchiliklar.
5. Ajralishlarga sabab bo’luvchi omillar va oqibatlari.

Oilaviy nizolarning eng xarakterlaridan biri bu er va xotin o’rtasidagi nizolardir. Oilada yuzaga kelish extimoli bo’lgan nizo-janjallarning sabablarini aniqlash va ularning oldini olkish masalalarini ijobiy hal qilish uchun birinchi navbatda ularning kimlar o’rtasida yuz berayotganligini farqlab olish maqsadga muvofiqdir. Oilaviy nizolarda kimlar ishitrok etayotganiga ko’ra ularni quyidagicha asosiy turlarga ajratish mumkin.

- er – xotin o’rtasidagi nizolar;
- qaynona – kelin o’rtasidagi nizolar;
- qaynona-kuyov o’rtasidagi nizolar;
- ovsinlar o’rtasidagi nizolar;
- ota-onalar va farzandlar o’rtasidagi nizolar.
Biriktiruvchi nizolarning yuzaga kelishi asos bo’lgan muammolar va ularning hal qilinishi ham erning, ham xotinning, butun oilaning manfaatlariga qaratilgan bo’ladi.
Uchinchi toifa oilalar nizodan keyingi vaziyat xarakteriga ko’ra: “nizolar qisman hal qilinadigan, zo’riqishlarning kuchayishi, yangi nizoning yuzaga kelishi ular qisman hal qilinishi” zanjirdagi oilalar bu 4 oilalar ichida eng harakterlisi va jiddiy e’tibor talab qilinadiganidir.
Ota-onalar farzandlar o’rtasidagi nizolar. Bunday kelishmovchiliklar uchun zamin bo’lib quyidagilar xizmat qiladi.
1. Dunyoqarashlar orasidagi mavjud farqning hisobga olinmasligi;
2. Yoshlarning bo’sh vaqtini mustaqil tashkil etishi, do’stlar tanlashdagi mustaqiligi, hissiyot sohasidagi mustaqilligi, umr yo’ldoshi tanlashda mustaqillik uchun ota-onalari bilan b’zan kurash olib borishning xush kelmasligi.
3. Ota-onalarining ruju qo’yishi yoki or-nomusni yig’ishtirib qo’yib, buzuqchilik qilishi.
4. Ba’zi bolalarning mehnat qilishga o’rgatilmaganligi va buning oqibatida yengil-yelpi hayot kechirishga o’rganib qolishi.
5. Ayrim yoshlarning farzandlik burchini unutib qo’yishi va hakozo.
6. Ota-onalarning psixologik-pedagogik bilim saviyalari yetarli darajada emasligi natijasida yuzaga keldigan kelishmovchiliklar.