Mavzu: Mustaqillik yillarida O’zbekistonda amalga oshirilgan ijtimoiy va madaniy islohatlar

Deviant xulk-atvorning ichkilikbozlik, giyoxvandlik turlari bilan bog’liq holatlarning fark qiluvchi tomonlari mavjud. Shunday farklarning uchtasini ko’rsatish mumkin.

• Deviant xulk-atvorning ichkilikbozlik, giyoxvandlik turlari bilan bog’liq holatlarning fark qiluvchi tomonlari mavjud. Shunday farklarning uchtasini ko’rsatish mumkin.
• 1. Birinchi fark salbiy xayot hodisalarini uzok davom etishi bilan ajralib turishidan, ba’zan esa turmush tarzini bir bo’lagiga aylanib kolishdan iborat bo’ladi. Doimiy oilaviy kelishmovchiliklar, oila va atrof muxitdan norozilik, o’kishdagi, do’stlar orasidagi tushunmovchiliklar va xokazolar bularning barchasi o’smir ruhiyatini jarohatlaydi, u yoki bu yo’l bilan mavjud vaziyatni o’zgartirishga urinadi.
• 2. Bu xolatni xal kilish ma’lum kiyinchiliklarga ega, bularning ikkinchi farki xam shu bilan bogliq, mavjud yoki xayoliy Holatning asosligi. Amaliyotning ko’rsatishicha, xar qanday holatda ham ko’p «qurbon» berib bo’lsada, ijtimoiy haqiqatga erishish mumkin. Lekin hamma gap shundaki, subyekt «qurbon»bera oladimi, o’smir o’z turmush tarzini o’zgartirishi, qiziqishlarini almashtirishi, do’stlar bilan aloqani uzishi bitirishi, qiziqishlarini almashtirishi, do’stlar bilan aloqani o’zishi biror kasbga ega bo’lishi mumkinmi yoki yo’qmi? O’smirning qat’iy qarorga kela olmasligi kupincha bu xolatni chiqib bulmaydigan «xolat» deb baholashi o’smirni ko’ngilxushlik vositalariga ichkilik va giyoxvandlik moddalariga ruju qo’yishiga olib keladi.
• 3. Bunday holatlarning uchinchi farki shundaki, ular xal qilishning «sarob», ya’ni, hal kilib bo’lmas yo’llarini, «taklif» qildilar. Ya’ni ularga bu xolni xal kilishda katiy karor qilishga zaruriyat yo’qdek tuyuladi. Bu yo’l esa turli ziddiyatlarning chukurlashuviga va o’smir ruxiyatiga psixologik sindromlarning rivojlanishiga olib keladi

• Ko`p sonli munozaralarning pryedmyeti bog’lanib qolishning ba'zi shakllariga nasliy moyillikning mavjudligi haqidagi masala hisoblanadi. Birmuncha tarqalgan nuqtai nazar – piyonistaning bolasi katta ehtimol bilan bu muammoni voris qilib oladi. Biroq tobye axloqqa nasliy moyillik gipotyezasi qator faktlarni tushuntirmaydi. Masalan, zamonaviy o`smirlar ota-onalarining ichkilik istye'mol qilishga moyilliklariga qaramay giyohvand moddalarni istye'mol qiladilar. Tobye axloq har qanday oilada shakllanishi mumkin. Uning shakllanishiga ko`plab oilaviy omillar ta'sir qilishi mumkin. Shu munosabat bilan tobye axloqqa nasliy emas, oilaviy moyillik to`qrisidagi gapirish maqsadga muvofiqdir.