Mavzu: Mustaqillik va ona tili haqida suhbat

188- mashq. Vatan, kutubxona so’zlarini 6 ta kelishikda o’zgartirib yozing. Qo’shimchalarni tegishlicha belgilang.
N a m u n a:
B.k. vatan, kutubxona.
Q. k. vatanning, kutubxonaning. Kutubxona so’zining yozilishini yodingizda tuting.
III.Yangi mavzu bayoni.
Darslik bilan ishlash.
189- mashq. Matnni o’qing. Unga sarlavha toping.
Qarg’a — farosati o’tkir qush. Qarg’aning parvozini kuzating. U uchib ketayotib o’ljasini tashlab yuboradi. Orqasidan sho’ng’ib uni yana tutib oladi. Mabodo o’lja suvga tushib, suv bilan quvurga kirib ketsa, qarg’a o’ljasini quvurning quyi tomonida poylaydi. O’lja quvurdan chiqishi bilan tumshug’ida ilib oladi.
Ajratilgan otlarga so’roq berib, qaysi kelishikda ekanini ayting va ko’chiring. Kelishik qo’shimchalarini belgilang.
IV. Mustaqil ish.
190- mashq. O’qing. Kelishiklaming so’roqlari yordamida otlarni toping. Ularni o’zi bog’langan so’z bilan birga ko’chiring. Kelishik qo’shimchalari qaysi qo’shimchalardan so’ng qo’shilgan?
Zag’izg’onlarning qiziq odati bor. Ular har yili kuzda qirqtacha yong’oqni o’g’irlaydi. Bu yong’oqlarni yerga ko’mib qo’yadi va xohlagan vaqtida olib yeydi. Ko’pincha bu yong’oqlardan o’ttiz sakkiz-o’ttiz to’qqiztasini yeb bo’lib, hisobidan adashib qoladi. Yerda qolib ketgan yong’oq kelasi bahorda unib chiqadi.
(„G’uncha”dan)
Otlar qanday so’roqlarga javob bo’lyapti?
191- mashq. Berilgan so’zlarga mazmunan mos bo’lgan otlar topib, birikma tarzida yozing. Birikmadagi so’zlarning bog’lanishini tushuntiring.
_______ keldi, ______bargi, _______ to’kdi, _______ketdi, _____ ishlaydi, _______ qaytdi.
Otlarning qaysi kelishikda ekanini ayting. Otlar qanday so’roqlarga javob bo’ladi?
V. Darsni yakunlash. O’quvchilar bilimini baholash.
VI.Uyga vazifa:
192- mashq. Nuqtalar o’rniga zarur qo’shimchani qo’yib, topishmoqlarni o’qing, javobini toping.
1. Ship., bizga qarab turar, Nurlar.. tarab turar.
2. Dam oladi kunduzi Xonadon.. yulduzi.
3. Ikki yaproq bir tan.. Kezar yoz.. chaman..
4. O’t.. yonmaydi, Suv.. botmaydi.
5. Ot.. baland, It., past.
Ko’chiring. Otlarning qanday so’roqlarga javob bo’lishini ayting. Qaysi so’zlarning talaffuzi bilan yozilishi mos kelmaydi? Shu so’zlarning yozilishini yodingizda tuting.
Sana:_________________________________________