Mavzu: ms access dasturida jadvallar


Jadvallar bilan tanishuv. Jadvallar hosil qilish



Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/9
Sana31.12.2021
Hajmi0,6 Mb.
#227804
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
MS ACCESS dasturida jadvallar.

  

Jadvallar bilan tanishuv. Jadvallar hosil qilish  

Jadval-tablitsa  hosil  qilish  uchun  avvalo  “Baza  dannix”  oynasidagi  “Taблицы”  nomli 

boshqaruv  elementini  tanlashimiz  kerak.  So’ngra,  bu  elementni  tanlash  tufayli  faollashgan 

paneldan  mavjud  uchta  boshqaruv  elementidan  birini,  ya’ni  “Создание  таблицы  в  режиме 

конструктора”,  “Создание  таблицы  с  помощью  мастера”  va  “Создание  таблицы  путем 

ввода данных” deb nomlangan belgichalardan birini tanlaymiz (2-rasm).  

  

rasm 2.  




  

 



Bu belgichalarning birinchisiga mos keluvchi oyna bilan –“jadvallar konstruktori” oynasi 

bilan yaqindan tanishamiz. Mazkur oyna o’zi bilan jadval tuzilmasini yaratish va tahrir qilish 

uchun  mo’ljallangan  muayyan  qolipdagi  vositani  ifoda  etadi.  Uning  ikkita  gorizontal  bo’lagi 

bo’lib, yuqori bo’lagida “имя поля”, “тип данных”, “oписание” nomli uchta ustun va ularga 

ko’ndalang pastki bo’lakda alohida tanlangan, ya’ni chap tomondan qora uchburchak marker, 

o’ng tomondan esa o’chib-yonib turuvchi kursor joylashgan satrda nomi keltirilgan maydonning 

xossalari ro’yxati aks ettiriladi.  

Har bir maydon uchun belgilanajak “maydon turi” maydon nomi yozilgan joyga qo’shni 

katakchadagi  atayin  yashiringan  boshqaruv  elementi  orqali  yoyiluvchi  ro’yhatdan  tanlanadi. 

Aytish joizki, Microsoft  Accessda bunday yashiringan boshqaruv elementlari ko’p bo’lib, ular 

ma’lumotlar kiritilishi boshlangunga qadar ko’rinmay turaveradi.                                     

 Maydon  uchun  ayrim  xossalarni  tayyorlash  majburiy  emas.  Ba’zi  xossalar  esa  avvaldan 

o’rnatilgan bo’ladi. Ularni ehtiyojga ko’ra o’zgartirish mumkin.   

Jadval  tuzayotganda  uning  tayanch  maydonini  belgilab  olish  maqsadga  muvofiq.  Bu 

keyinchalik  jadvallararo  aloqani  tashkil  etishda  asqotadi.  Tayanch  maydonini  belgilash  uchun 

sichqoncha  kursori  maydon  nomi  ustida  turgan  holda  sichqonchaning  o’ng  tugmasini  bosish 

hamda  paydo  bo’lgan  kontekstli  menyudan  Ключевое  поле  bandini  tanlash  kifoya.  Tayanch 

maydonini jadval tuzayotgan paytda tayinlash, umuman olganda, shart emas.   

 Jadvalda birorta ham maydon ma’lumotlarning takrorlanmasligi xususiyatiga ega bo’lmasa va, 

ayni  paytda,  mazkur  jadval  MBning  boshqa  jadvallari  bilan  bog’lanishi  kerak  bo’lib  qolsa,  u 

holda  tayanch  maydon  o’rniga  boshlang’ich  tayanch  sifatida  ikki  va  undan  ortiq  maydon 

tanlanishi mumkin. Bu amal ham, xuddi avvalgidek, kontekstli menyu orqali bajariladi. Bunda 

bir  necha  maydonni  tanlash  Shift    klavishini  bosib  turgan  holda  tanlanilayotgan  maydon 

nomlaridan  chapda  joylashgan  kvadrat  markerlarni  sichqoncha  ko’rsatkichi  va  chap  tugmasi 

yordamida bir marotabadan belgilab chiqish orqali amalga oshiradi.   

 Har  safar  jadval  tuzilmasi  ustidagi  ishlarni  yakunlab,  Konstruktor  oynasini  yopmoqchi 

bo’lganimizda  MBBT  jadvalini  saqlab  qo’yish  xususidagi  so’roqni  ekranga  chiqaradi.  MB 

jadvali  shu  tarzda  birinchi  bor  saqlanayotgan  bo’lsa,  dastlabki  so’roq  oynasida  tasdiqlovchi 

tugma  bosilgach,  tarkibida  “Имя  таблицы”  nomli  maydonchaga  ega  bo’lgan  “Сохранение” 



  

 



sarlavhali yana bir so’roq oynasi paydo bo’ladi. Undagi maydonchaga jadvalga berilajak nom 

kiritiladi, keyin Enter klavishi  bosiladi.   

  

  

rasm 3.  



Hosil  bo’lgan  jadval  odatdagi  usulda,  ya’ni  uning  belgichasi  ustiga  sichqoncha  kursorini  olib 

kelib, shu holatda sichqonchaning chap tugmasi ketma-ket ikki marotaba deyarli uzluksiz tarzda 

bosilishi bilanoq ochiladi. Tuzilgan jadvallarning belgichalari (piktogrammalari) “База данных” 

oynasining  “Taблицы”  nomli  elementiga  mos  panellarga  ko’chirishning  iloji  yo’q  (masalan, 

“Формы” nomli boshqaruv elementiga mos panelga). Яngi hosil bo’lgan jadval qaydlarga ega 

bo’lmaydi.  Dastavval  unda  faqat  jadval  tuzilmasini  tavsiflovchi  ustunlarning  nomlarigina 

bo’ladi. Jadvalni ma’lumotlar bilan to’ldirish odatdagi tartibda amalga oshiriladi. Bundan matn 

kursori kerakli katakchaga sichqoncha kursori orqali yoki kursorni boshqarish klavishlari orqali 

o’rnatiladi.  Navbatdagi  qaydni  jadvalga  kiritish  undan  avval  turgan  qaydning  eng  oxiriga 

katakchasi to’ldirilgandan so’ng bajariladi. Bunda, albatta MB jadvali maydoniga  

“объязательное поле” xossasi yuklatilgan bo’lishi kerak.   

    “O’tish  tugmalari  paneli”dagi  boshqaruv  elementlari  ko’p  sonli  qaydlardan  iborat  jadvallar 

bo’ylab  xarakterlanishda  qo’l  keladi.  Mazkur  panel  jadval  quyi  qismining  chaprog’ida 

joylashgan.   

Jadval  qaydlar  bilan  to’ldirila  boshlanganda  kuzatish  mumkinki,  kiritilayotgan 

ma’lumotlar katakchalarga har doim ham “sig’avermaydi”. Bunday holda mazkur katakchani o’z 

ichiga olgan ustun sichqoncha yordamida yoki avtoformatlash vositasida kengaytirilishi mumkin. 



  

 



Bunda  sichqoncha  kursori  ustun  chegarasiga  olib  kelinganda  shakli  o’zgargach  ikki  xil  yul 

tutilishi mumkin: birinchisi, shu turgan holda sichqonchaning chap tugmasi bosiladi va u qo’yib 

yuborilmasdan o’ng yoki chapga sichqonchani harakatlantirish bilan ustun kengligi shu harakatga 

mos  ravishda  o’zgartiriladi;  ikkinchisi,  sichqoncha  kursorining  ustun  chegarasi  ustida  shakli 

o’zgarishi bilanoq “ikki marotaba chiqillatish “ qo’llaniladi. Oxirgi aytganimiz  

Windowsga xos usul bo’lib, u ko’pgina dasturlarda birday amal qiladi. MB jadvalining o’ziga 

xosliklaridan  biri,  bu  unga  kiritilayotgan  ma’lumotlarning  avtomatik  tarzda  saqlanib  qolishi 

xususiyatidir.  Shunga  qaramay,  mabodo  jadval  maketi  o’zgartirilgan  bo’lsa,  MBBT  maskur 

o’zgartirishni  saqlash  borasida  Sizning  tasdig’ingizni  kutadi.  Agarda  jadval  tarkibidagi 

maydonlar sonini, ularning xossalarini, bir so’z bilan aytganda, jadval tuzilmasini o’zgartirish 

lozim bo’lib qolsa, unda bu jadvalni Konstruktor rejimida ochmoq kerak. Buning uchun “База 

данных”  oynasining  “Taблицы”  elementiga  mos  “ro’yxat”dan  mazkur  jadvalning  belgichasi 

(piktogrammasi) tanlangan holda Konструктор tugmasi “bosiladi”. Konструктор yordamida 

jadval  yaratish  tezlashadi.  Jadvalning  samaradorligi  MBni  loyihalash  bosqichida  jadval 

tuzilmasining qay darajada ishlanganligiga bog’liq, albatta. Agar oldindan tayyorgarlik yaxshi 

yulga qo’yilgan bo’lsa, ya’ni loyiha puxta o’ylangan bo’lsa, Konструктор loyihaning miqyosi, 

kattaligidan  qat’iy  nazar  sanoqli  daqiqalarda  MB  uchun  etarli  hamda  qulay  bo’lgan  jadval 

tuzilmasi va maketini yarata oladi.    




Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish