Mavzu: Moddalarning tozalik darajasi

Mavzu: Moddalarning tozalik darajasi

Sintez qilingan yoki ajratib olingan har qanday moddalarning birinchi navbatda, tozaligi aniqlandi. Moddalarning tozaligi asosan , ularning fizikaviy konstantlari bilan belgilanadi. Bu fizikaviy konstantlar moddalarni idenfikatsiyalashda hamda ularning tuzilishini o’rganishda muhim ahamiyatga ega. Organik moddalarning tozaligini (umuman moddalarning tozaligini) aniqlashda, asosan, ularning suyuqlanish va qaynash temperaturasi , nisbiy solishtirma og’irligi (zichligi), sindirish ko’rsatgichi hamda optik faol moddalar uchun solishtirma buruvchanligidan foydalaniladi.

6-labarotoriya ishi: “Moddalarni tozalik darajasini aniqlash”

Maqsad: Moddalarni tozaligi asosan ularning fizikaviy konstantlari (nisbiy zichligi suyuqlanish va qaynash temperaturasi, sindirish ko’rsatgichi va b.) bilan belgilanishi amalda ko’rish.

1. 
   Moddaning zichligini aniqlash.
   

Moddaning eng muhim fizikaviy konstantlaridan biri uning nisbiy zichligidir. Nisbiy zichlik suyuq moddalar izomerlari aralashmasini indenfikatsiya qilish hamda molekulyar refraksiyani hisoblash uchun (u modda tuzilishini isbotlashda ) ayniqsa muhimdir.
Moddaning zichligi uning massasining hajmiga nisbati bilan o’lchanadi: d=m/v Bunda d-modda zichligi g/sm³ hisobida; m-massasi, g-hisobida; v-hajmi, sm³ hisobida.

Suyuqlik va qattiq jism zichligini aniqlash uchun piknometrdan foydalaniladi. Suyuqlikning zichligi piknometrdagi suyuqlik massasini shu hajmdagi suv massasiga bo’lish yo’li bilan topiladi. Bunda suvning zichligi 4⁰C dan boshqa temperaturalarda 1g/sm³ga teng emasligi e’tiborga olinadi.Qattiq moddalarning zichligini aniqlashda ham piknometr ishlatiladi.